Một trăm lời phê phán
Vơ
Văn ÁI ● Tăng Xuân AN ● Trần Văn ÂN ● Nguyễn Tường BÁCH ● Nguyễn
Văn B̀NH ● Phạm Văn B̀NH ● Phan Bá CẦM ● Thích Tâm CHÂU ● Hoàng
Văn CHÍ ● Từ CHUNG ● Phạm Hữu CHƯƠNG ● Trần Văn CHƯƠNG ● Vũ
Hoàng CHƯƠNG ● NCD ● Nguyễn Đôn DƯ ● Bảo ĐẠI ● Phan Quang ĐÁN ●
Kiêm ĐẠT ● Tôn Thất ĐÍNH ● Trần Văn ĐÔN ● Vương Văn ĐÔNG ●
Thường ĐỨC ● Bùi Ngọc ĐƯỜNG ● Thích Hộ GIÁC ● Trường GIANG ● Vơ
Văn HẢI ● Huỳnh Phú HẢI ● Thích Nhất HẠNH ● Trần Sĩ HUÂN ● Minh
HUY ● Nguyễn Ngọc HUY ● Trần Văn HƯƠNG ● Nguiễn Ngu Í ● Trần Văn
KHIÊM ● Lê Bá KÔNG ● Vơ Ngọc KHUÊ ● Nguyễn Cao KỲ ● Lưu Kỳ LINH
● Chu Bằng LĨNH ● Thành Nam Nguyễn LONG ● Đồ Hoa LƯ ● Trần Phổ
MINH ● Đào Mộng NAM ● Phan Nhật NAM ● Trần B́nh NAM ● Vũ Thế
NGỌC ● Lư Đại NGUYÊN ● Trần Nhă NGUYÊN ● Hạo Nhiên Trần Thế NGỮ
● Nguyễn Khắc NGỮ ● Nguyễn NHO ● Lê Quang OÁNH ● Nguyễn Hữu
PHIẾM ● Lê PHỔ ● Quang PHỤC ● Thiên Nhất PHƯƠNG ● Trần Kim QUAN
● Lê QUÂN ● Phạm Nam SÁCH ● SÁNG Dội Miền Nam (tuần báo) ● Doăn
Quốc SĨ ● Ngô Quốc SĨ ● Lê Văn SIÊU ● Trương Bảo SƠN ● Lê TÁ ●
Trương Như TẢNG ● Phạm Công TẮC ● Trần Công TÂM ● Từ TÂM ●
Nguyễn TÂN ● Quách TẤN ● Nguyễn THÁI ● Lê Văn THÁI ● Vũ Văn THÁI
● Đoàn THÊM ● Nguyễn Chánh THI ● Nghiêm Xuân THIỆN ● Nhật THỊNH
● Huỳnh Sanh THÔNG ● Cụ Bà Đức THỤ ● Nguyễn Đ́nh THUẦN ● Nhật
TIẾN ● Hoàng Đồng TIẾU ● TIỂU Ban Nghiên Cứu Đồng Minh (Tạp Chí
Cứu Nước) ● Nguyễn Hữu TRÍ ● Nguyễn Thế TRUYỀN ● Lê Minh TRỰC ●
Tôn Thất TUỆ ● TỰ Do ( Nhật Báo) ● Dương Tấn TƯƠI ● Trần TƯƠNG ●
Lê Văn TỴ ● Bảo VÂN ● VIỆT Nam Dân Chủ Xă Hội Đảng ● Lư Khôi
VIỆT ● Nguyễn Thành VINH ● Nguyễn VỸ ● Vân XƯA ● Phan XỨNG ●
Huỳnh Minh Ư
1.
VƠ VĂN ÁI
·
Nguyên biên tập viên Nguyệt san Liên Hoa, Hội Tăng Già Huế.
·
Chủ nhiệm Nguyệt san Quê Mẹ (Pháp).
·
Tác giả Nguyễn Trăi, Sinh Thức và Hành Động.
...Những người theo các thế lực quốc tế cũng vậy, họ cũng được
bảo vệ tương tự bởi những khối họ theo. Chỉ có người Phật tử
Việt
Nam
là cô thân độc ảnh. Cuộc thành bại của chúng ta đều tùy thuộc ở
sự tự lực, tùy thuộc ở quần chúng, tùy thuộc ở bản lĩnh chúng
ta, ở sự khuyến thỉnh toàn tâm khối quần chúng Phật tử đông đảo,
và khối những người cảm t́nh với Phật giáo trong thế giới.
Các yếu tố hậu trường kể trên cho thấy rằng, đánh giá chính biến
63 và cuộc vùng đứng 66 mà không đặt mối tương quan quốc tế như
vậy, tất không thể thấy rơ vấn đề. Tất chỉ làm thứ giải nghĩa
ngoài thực tại, kê dựa trên một vài lư thuyết thời đại, trên một
vài cuốn sách của các “bậc thầy” Tây phương.
Nông dân Phật tử, thợ thuyền Phật tử, tiểu thương Phật tử, thị
xa cyclo Phật tử, công xa taxi Phật tử, trí thức, thanh niên,
sinh viên, học sinh Phật tử, với mọi thành phần xă hội Phật tử
khác đă tràn ngập xuống đường biểu dương ư chí bồ tát như những
ngọn hải triều. Vũ khí là ư chí. Vũ khí là bàn thờ tôn nghiêm
của Phật tử và ông bà tổ tiên. Thật là một cuộc chiến đấu giữa
sức mạnh tâm linh và sức mạnh máy móc, thú vật.
Mục đích tức thời tuy có nhắm lật đổ các chế độ thối tha, ung
độc nhưng vẫn không đề xướng chuyên chính Phật giáo vào bộ máy
nhà nước.
Mục đích cuộc vận động sâu và rộng hơn nhiều: Nó đặt vấn đề
tra vấn tâm thức Việt Nam
và lương tâm quốc tế.
Tra vấn trước tiên là tra vấn người Phật tử, khiến họ phải phát
triển hành động tới mức độ cứu cấp. Tra vấn những thành viên
bằng hữu trong xă hội trước thảm cảnh nô dịch văn hóa và chính
trị, và khuyến thỉnh một cuộc cộng tác chung. Sự sụp đổ của chế
độ Ngô Đ́nh Diệm đă biểu thị sự thất bại hoàn toàn của giới trí
thức quan lại, giới trí thức vọng ngoại ở thành thị.
Cuộc vận động 63 lănh đạo bởi lực lượng tiên phong Phật giáo với
tiêu đích hóa giải sự nô dịch tư tưởng, nô dịch văn hóa và nô
dịch chính trị. Nhưng các nhà đương chính kế tiếp không hiểu nổi
“công án 63” nên họ đă dẫm lại y hệt bước đường cũ với
đôi ủng mới. Có người cho rằng, không có CIA, không có Mỹ nhúng
tay th́ Ngô Đ́nh Diệm chưa đổ, Phật giáo làm ǵ được đâu. Thử
hỏi một câu: CIA Mỹ đă có thể không lật Diệm không? Ai không
biết rằng màng lưới CIA có mặt khắp nơi. Nhưng tại sao CIA, Hoa
Kỳ phải nhúng tay lật Diệm? Vấn đề không là “ai” lật. Vấn đề là
lực lượng chủ động nào, nguyên tố nào đă khiến cho CIA hay Mỹ
không thể không lật Diệm. Nguyên thể của chính trị khởi phát từ
tính chủ động, chứ không nằm trong những diễn biến bề mặt. Trước
đó, chúng ta đă từng chứng kiến hai lần binh biến, vào những năm
60, 62 và sự hoạt động của các lực lượng vũ trang nhằm lật đổ
chế độ, nhưng không đem lại kết quả nào. Quần chúng là yếu tố
quyết định. Quần chúng đơn sơ nhưng vạm vỡ, như hơi thở, như bát
cơm; quần chúng nói tiếng người và hành động như sấm chớp. Và
măi măi, chính yếu tố quần chúng này mới giải quyết được chiến
trường Việt
Nam.
Cuộc vận động 63, do đó, nằm trong cuộc trường kỳ chuyển hóa tư
tưởng, văn hóa, làm nền cho tự chủ chính trị.
Song các tư trào văn hóa nô dịch vẫn c̣n tác dụng mạnh, nhờ
ngoại nhân tiếp sức. Cho nên, mùa Xuân 66, lực lượng Phật tử
Việt
Nam
lại vùng đứng lên. Lần này cũng vậy, vấn đề không là làm “cách
mạng”, vấn đề không là làm “chính trị”. Vấn đề là sinh dân quá
đau khổ v́ hà khắc, v́ chiến tranh, thế mà chẳng có ai đại diện
cho họ, thế mà không có quyền ăn nói. Cuộc vùng đứng 66 đ̣i hỏi
cho sinh dân có Tiếng Nói trước cộng đồng dân tộc, có quyền
quyết định lấy vận mệnh ḿnh.
Trong quá khứ, các cuộc cách mệnh chỉ chủ súy việc thay đổi một
triều đại, một chế độ làm tiên quyết. Chưa có một cuộc cách mệnh
nào nhắm tới và thành tựu việc đổi thay Tâm thức bị ung độc của
Con Người.
Lá
Thư Ngỏ Gởi Người Phật Tử Việt
Nam
Nguyệt san Quê Mẹ, đặc san Xuân Cố Hương, 1985, Paris
2.
TĂNG XUÂN AN
·
Giáo sư trường Chu Văn An Sài G̣n.
·
Giám Đốc Nha Trung-Tiểu học Việt Nam.
...V́ Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm là người Công giáo nên hết sức
nâng đỡ giáo dân và đa số người di cư lại là tín đồ Thiên Chúa
giáo. Dưới thời này cũng có
một số người ham danh lợi, đă bỏ Phật giáo để theo Chúa. Việc
này đă làm bào huynh của ông Ngô Đ́nh Diệm (tức Đức Cha Ngô Đ́nh
Thục) rất hài ḷng,
v́ ông là Tổng Giám Mục Giáo phận Huế và hy vọng sẽ được Ṭa
Thánh La Mă tấn phong chức Hồng Y Giáo Chủ.
Vào khoảng tháng 4 âm lịch năm 1963, Ṭa Thành La Mă đă cử một
vị Khâm sai qua thăm Việt Nam, nhưng chẳng may lại đúng vào mùa
Phật đản. Bắt đầu từ ngày mồng một tháng Tư, nhiều tỉnh miền
Trung (Huế, Đà Nẵng...) đă biến thành rừng cờ Phật giáo treo
cạnh lá quốc kỳ. V́ đă trót gửi lên Đức Giáo hoàng những báo cáo
sai sự thật về con số tín đồ Việt Nam trở về với Chúa, nên ông
Ngô Đ́nh Thục làm áp lực để Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm ra lệnh cấm
treo cờ Phật giáo tại các tư gia, mà chỉ được treo tại các đ́nh
chùa mà thôi.
Những thăng trầm của Phật giáo Việt Nam
Tạp chí Phật Giáo Việt Nam, số 24 tháng 5 năm 1980,
trang 10 -
Los Angeles.
3.
TRẦN VĂN ÂN
·
Kỹ
sư Công Chánh
·
Chiến sĩ Cách Mạng chống Thực dân Pháp thời Nhật chiếm đóng
Đông Dương, bị lùng bắt, lưu vong qua Tân Gia
Ba.
·
Chủ nhiệm tuần báo Đời Mới, Sài G̣n 1947-1955.
·
Chính trị gia.
...Không phải cụ Ngô giỏi mà từ 1955 đến 1960 không có giặc, có
nhiều người ngoài Bắc vào nói sao cụ Ngô giỏi quá... đất nước
b́nh yên quá, mấy năm đi tới đâu cũng được. Không, (Cộng Sản) nó
c̣n lo ở ngoài Bắc, nó c̣n lo nhiều chuyện lắm, nó sắp xếp
chuyện này chuyện kia xong rồi, khi nó thành lập xong con ngựa
thành Troie ở miền Nam là Mặt Trận Giải phóng Dân Tộc đó, nó mới
là khởi đầu,... cuối 59 bắt đầu 60 mới khởi sự trận giặc thứ
nh́. Trận giặc thứ nh́ là giặc xâm lăng của đế quốc Cộng sản để
chiếm miền
Nam...
Phải nhớ rơ chuyện đó, luận mới được...
...Không phải ḿnh muốn đánh dẹp ông Diệm mà ḿnh
làm cho ông Diệm đừng độc tài, v́ ḿnh không muốn đạo Chúa trị
hay Kitô trị, Công giáo trị...
...Ông Diệm với tôi cũng là chỗ quen thân, ông đă quá cố...
không có vấn đề tôi nói xấu ông Diệm trước vong linh của ông...
Nhưng rủi cho ḿnh đă bao nhiêu năm mất th́ giờ xây dựng... lừa
lọc về vấn đề mất nước... Như vậy th́ các anh thấy,
đáng lẽ ḿnh đă mất nước từ năm 1965.
Nếu mà Mỹ không... th́ chắc năm đó đă thua rồi chứ đâu đợi đến
ngày nay.
Lời phát biểu (được ghi âm) trong buổi nói chuyện tại Sacramento
tháng 5 năm 1985 do ông Chủ tịch Cộng Đồng, cựu Đại tá Phạm Văn
Liễu và cựu Chuẩn tướng Nguyễn Văn Chức, tổ chức.
4.
NGUYỄN TƯỜNG BÁCH
·
Bác sĩ Y khoa.
·
Một trong những lănh tụ VNQDĐ.
·
Tác giả Việt Nam Những Ngày Lịch Sử.
...Cuối cùng tôi có khuyên anh về sau chỉ làm việc văn nghệ, cần
tránh những cuộc đấu tranh chính trị gay go. Nhưng ngờ đâu, hơn
10 năm sau
anh lại bị Ngô Đ́nh Diệm bức phải tự hủy thân ḿnh.
Ngờ đâu một người có tài kiệt xuất, có uy vọng trong quần chúng
và đă chiến đấu vô tư trong cả đời ḿnh lại gặp số phận bi
thương thế!
(Hồi tưởng về quyết định tự sát của nhà văn Nhất Linh Nguyễn
Tường Tam).
Việt Nam, Những ngày lịch sử
Nguyễn Tường Bách - Nhóm Nghiên cứu Sử Địa,
Montreal,
Canada, 1981, trang 48.
5.
NGUYỄN VĂN B̀NH, PHÊ-RÔ
·
Giám mục Giáo phận Sài G̣n.
Nếu Đức cha (Ngô Đ́nh Thục) lănh đạo giáo phận Huế th́ tôi lănh
đạo giáo phận Sài G̣n và
tôi không thể để nhà thờ của tôi trở thành trung tâm hội họp
chính trị.
Background To Betrayal
Hilaire Du Berrier, Mass: Western Islands, 1965.
(Đức Cha B́nh trả lời Đức Cha Thục khi ông này đ̣i hỏi các Giám
mục, Linh mục toàn quốc phải tổ chức các đội quân Công
giáo tại các giáo phận).
6.
PHẠM VĂN B̀NH (biệt hiệu VĂN B̀NH)
·
Nhà báo.
·
Chiến sĩ chống Việt Minh (1945-1946) trong Phong Trào Dân Chúng
Ngũ Xă.
·
Bộ
trưởng Thanh Niên thời chế độ Quốc trưởng Bảo Đại.
Bác sĩ Đán cũng thành một cái đích cho dư luận phê b́nh, dân
biểu lên án... Trước sau bác sĩ Đán vẫn im lặng không trả lời,
không lên tiếng. Vốn biết bác sĩ Đán có một bản tính cao ngạo,
tôi tin rằng
sự
im lặng đây không phải là một sự chấp nhận
những lời phê b́nh kia một cách âm thầm hay lặng lẽ.
Nhiều người nêu ra cái thành tích khóc lóc xin Ṭa ân giảm của
bác sĩ Đán trong thời Ngô Đ́nh Diệm để chứng tỏ sự thiếu khí
phách của một người làm cách mạng.
Riêng phần tôi, không phải là nhân chứng của cuộc đảo chánh này,
tôi không có quyền quyết đoán tư cách của bác sĩ Đán lúc bấy
giờ. Nhưng lấy quá khứ làm bảo đảm, tôi nghĩ rằng tất nhiên có
vài uẩn khúc bên trong.
Hồi kư Phong trào Dân Chúng Ngũ Xă
Biến cố 11/11/1960. Trần Tương. Sài G̣n 1971, trang 278 và 279.
7.
PHAN BÁ CẦM
·
Lănh tụ Việt Nam Dân Chủ Xă Hội Đảng (Ḥa Hảo).
·
Chủ tịch Hội Nhân Quyền Việt Nam (1970-1975).
·
Chủ tịch Lực Lượng Dân Tộc Việt (1968-1975).
·
Nhà văn, bút hiệu Vương Kim.
·
Thời Pháp thuộc lưu vong tại Cao Miên để hoạt động cách mạng,
thời Đệ nhất Cộng Ḥa bị lưu đày ra Côn đảo.
Nguyễn Ngọc Thơ đă lừa Lê Quang Vinh (tức tướng Ba Cụt) đến
thương thuyết để bắt và để cho ông Diệm xử tử. Bảo rằng Lê Quang
Vinh sớm đánh tối đầu mà giết đi nhưng Lê Quang Vinh sớm đánh
tối đầu với Thực Dân để có thêm vũ khí, phương tiện để đánh Tây
đánh Cộng vậy th́ Lê Quang Vinh công hay tội. Trong 10 năm trời
(1945-1954) Lê Quang Vinh vơ trang chống Cộng Sản, chống Thực
Dân hỏi rằng Nguyễn Ngọc Thơ và
anh em ông Diệm đă làm ǵ cho dân tộc, quê hương?
Trong ḷng người Ḥa Hảo chúng tôi luôn luôn mang ba cái tâm
tang: tang Đức Thầy, tang anh Nguyễn Bảo Toàn, tang Lê Quang
Vinh cho nên chúng tôi không đội trời chung với Cộng Sản, Thực
Dân, Phong Kiến, Độc tài, Quân phiệt...
Lịch sử không phải chỉ biết ở các chính biến của thời cuộc mà
cần phải biết t́m ṭi khai sáng những yếu tố cấu tạo thời cuộc.
Nếu một ngày nào đó đất nước được thanh b́nh, một “Tư Mă Thiên”
ra đời viết lại những trang sử cho thật nghiêm minh để công ai
tội ai cho rơ ràng chính xác th́ nơi chín suối Đức Thầy, Nguyễn
Bảo Toàn, Lê Quang Vinh sẽ được ngậm cười...
Phan Bá Cầm, một chiến sĩ cách mạng dân tộc
Nguyệt san Khai Phóng số 4, ngày 15/6/1981, Los
Angeles, trang 15.
8.
THÍCH TÂM CHÂU
·
Thượng tọa.
·
Viện trưởng Viện Hóa Đạo Giáo hội PGVNTN (1964)
... Tôi và các Thượng Tọa trong ủy Ban Liên Phái đều bị bắt giam
trong ngục tối của những người đă mất hết lương tri, mất hết tất
cả những ǵ gọi là tín nghĩa.
Nhưng Phật tử hăy cố gắng lên để dành lại cái lư hương của ông
bà chúng ta đă bị cướp. Hăy ráng
chống với những kẻ đă bắt chúng ta đạp bàn thờ để thờ Chúa. Tôi
có chết cũng cam chịu.
Bức thư từ trong tù
Lịch Sử Tranh Đấu PGVN,
Kiêm Đạt, Phật Học, Viện
Quốc Tế,
LA
1981, trang 112
...Cuộc tranh đấu năm 1963, khởi nguyên từ việc
cưỡng bức bỏ đạo
từ mấy năm về trước. Và năm 1963, do lệnh cấm treo cờ Phật giáo
mà bùng nổ. Bùng nổ ngày
8/5/1963
tại Huế và ngày 9/5/1963
đă đưa vào Sài G̣n.
...Sau gần một tháng, nguyện vọng tự do tín ngưỡng, b́nh đẳng
tôn giáo không được Chính phủ đương thời thỏa đáng, cuộc tranh
đấu tại Huế mỗi ngày một gia tăng, chùa Từ Đàm (trung tâm tranh
đấu) bị bao vây, không điện, nước, lương thực suốt trong 7 ngày.
Trong t́nh trạng khẩn trương này, Thượng Tọa Thích Quảng Đức
quyết liệt đ̣i Uỷ Ban Liên Phái chấp nhận sự tự thiêu của Ngài
để cứu nguy chùa Từ Đàm (Huế), nếu Uỷ Ban Liên Phái không chấp
nhận, Ngài vẫn tự lực làm lấy theo thệ nguyện của Ngài. Bất đắc
dĩ Uỷ Ban phải chấp thuận và được sự trợ lực cho thệ nguyện của
Ngài là thầy Thích Đức Nghiệp.
...Với sự hy sinh cao cả v́ đạo pháp của Ngài Quảng Đức cũng như
của những vị tử đạo khác, chỉ tự bản thân, chủ trương và sáng
kiến của các ngài mới làm nên nổi sự nghiệp ấy, ngoài ra không
ai có thể cưỡng ép các Ngài làm được việc ấy!
Thế mà ngay sau khi Ngài tự thiêu có người, có kẻ có quyền lực
đương thời cho rằng ngài bị chích thuốc mê và nướng sống. Và sau
20 năm của ngày Phật giáo tranh đấu, có một số người đeo cặp
kính màu chính trị đối nghịch đă giàu óc tưởng tượng phóng ra
những bài, những lời hay những cuốn tiểu thuyết cho Ḥa thượng
Quảng Đức là cán bộ Cộng Sản nằm vùng, bị cưỡng bức tự thiêu...
Thực là một sự tráo ḷng không tưởng tượng được!
Chứng nhân của lịch sử c̣n nhiều người c̣n sống mà đă bị xuyên
tạc, không hiểu tương lai xa nữa, sự thực của lịch sử Phật giáo
cũng như của quốc gia Việt Nam sẽ bị biến thể như thế nào!
Cuộc Tự Thiêu Lịch Sử
Nguyệt san Chấn Hưng, số 5 tháng 1/1986,
Los Angeles,
Hoa Kỳ.
9. HOÀNG VĂN CHÍ
·
Năm 1926: Tham gia cuộc băi khóa toàn quốc.
·
Năm 1936: Tham gia Phong Trào “Le Travail”.
·
Năm 1946: Tham gia kháng chiến chống Pháp.
·
Năm 1954: Đượ c ông Hồ Chí Minh tuyên dương công trạng toàn
quốc, di cư vào Nam năm 1954, làm việc ở Bộ Ngoại Giao.
·
Năm 1959: Từ chức đi ngoại quốc để “có dịp nói lên sự thực của 2
chế độ Hồ Chí Minh và Ngô Đ́nh Diệm”.
·
Tác giả cuốn sách nổi tiếng Từ Thực Dân Đến Cộng Sản đă
được dịch ra nhiều thứ tiếng: Anh, Pháp, Nhật, Y Pha Nho, Đại
Hàn, Thái... và Duy Văn Sử Quan một công tŕnh nghiên cứu
công phu được xuất bản tại hải ngoại.
...Ở Việt Nam , nguyên nhân chính (gây nên cách mạng) là ḷng
dân khao khát muốn diệt trừ quan lại tham nhũng và cường hào ác
bá. Theo sự suy xét của người thường dân Việt Nam th́ cách mạng
là đấu tranh giữa “liêm” và “vô liêm”, giữa “chính” và “bất
chính”, c̣n vấn đề chủ nghĩa mà sau này Cộng Sản gài thêm vào
chỉ là yếu tố phụ. Cứ xét theo điểm này, cũng đủ biết viên cựu
Hoàng đế Bảo Đại cũng như viên cựu quan lại Ngô Đ́nh Diệm không
tài nào địch nổi Hồ Chí Minh...
...Sau chót là ông Ngô Đ́nh Diệm,
nhờ áp lực của Mỹ mà cầm quyền ở miền Nam
Việt
Nam
từ 1954 đến 1963.
Ông Diệm và ông Hồ khác nhau về mọi mặt. Trong lúc ông Hồ từ bỏ
gia đ́nh từ hồi thanh niên th́ trái lại, ông Diệm lúc nào cũng
đùm bọc anh em và họ hàng thân thích, giao cho họ quyền cao chức
trọng trong Chính phủ và trong quân đội. Trong khi ông Hồ chuyện
tṛ thân mật với thợ thuyền và dân quê th́ ông Diệm ngồi bảnh
chọe trên chiếc ghế mạ vàng tḥ chân cho các tù trưởng dân tộc
thiểu số hứng lấy để rửa, in hệt vua chúa thuở xưa nhận lễ quy
thuận của người Thượng.
Từ
Thực Dân đến Cộng Sản
Hoàng Văn Chí-Tokyo 1980, trang 58 và 59
Mỹ
can thiệp đưa ông Ngô Đ́nh Diệm về làm Thủ tướng. Ông Ngô Đ́nh
Diệm không có Nho học nhưng có ít nhiều tư cách nhà Nho: cương
trực, liêm chính và có kinh nghiệm về hành chánh v́ ông đă từng
làm Tuần phủ trong nhiều năm. Nhưng ông có ba khuyết điểm rất
lớn:
1.
Ông không lập gia đ́nh nên không có kinh nghiệm tề gia, mà theo
sách Đại học của Khổng giáo th́ phải biết Tề Gia th́ mới Trị
Quốc được. Đúng như vậy, v́ không có vợ nên
ông để bà em dâu lộng hành, phá hỏng công việc trị quốc gia
của ông.
2.
Xuất thân trong một gia đ́nh quan lại, ba đời làm tôi nhà Nguyễn
ông không hiểu tự do dân chủ là ǵ cả.
Ông truất phế Bảo Đại, rồi ngang nhiên cướp đoạt chức vị Quốc
trưởng của Bảo Đại, chỉ trưng cầu dân ư, hỏi dân “Muốn Bảo Đại”,
hay “Muốn Ngô Đ́nh Diệm”, không tổ chức bầu cử Tổng thống và
không cho một người thứ hai ra tranh cử với ḿnh.
3.
Cũng như Trần Trọng Kim, ông không có đảng phái, không có cán
bộ. Đến giờ thứ 23, ông mới t́m được người cộng tác và
những người ông thu thập được, phần lớn là những phường giá áo
túi cơm, một số là cặn bă của xă hội.
Văn Hóa Giao Lưu
Nguyệt san Độc Lập số 8, năm thứ 8 (8/84)
Stuttgart, Tây Đức.
Nghĩ lại, nếu ông Diệm không kỳ thị người Miên, không khinh
Sihanouk, không sai Ngô Trọng Hiếu sang tổ chức mưu hại
Sihanouk, nếu ông Diệm biết Campuchia và Việt Nam quan trọng với
nhau như môi với răng, biết khéo léo ngoại giao th́ chắc chắn
Sihanouk không nổi khùng mở cửa cho Việt Cộng đặt căn cứ trong
nội địa Miên, và t́nh h́nh chiến tranh có lẽ đă khác hẳn. Đành
rằng Sihanouk làm như vậy là dại v́ hậu quả cũng mất nước với
Cộng Sản, nhưng ông Diệm và quan thầy Mỹ cũng chẳng khôn hơn.
...Lại c̣n kỳ thị người Thượng, khinh họ th́ làm sao đoàn kết
được với tổ chức FULRO để chống kẻ thù chung?
Nguyệt san Dân Quyền số 98/99 trang 53, tháng 5, 1986,
Canada.
(Đăng lại trên tác phẩm Duy Văn Sử Quan, Tr.96)
10. TỪ CHUNG
·
Kư
giả, Tổng thư kư Nhật báo Chính Luận, Sài G̣n.
·
Bị
Cộng Sản ám sát năm 1966.
HIẾU CHÂN (Tên thật là NGUYỄN HOẠT)
·
Kư
giả, nhà văn, biên tập viên Nhật báo Tự Do, Sài G̣n.
·
Tác giả Trăng Nước Đồng Nai và dịch giả bộ Liêu Trai
Chí Dị.
CHU
TỬ (tên thật là CHU
VĂN B̀NH)
·
Cử
nhân Luật khoa, Kư giả, nhà văn.
·
Tác giả nhiểu tiểu thuyết hiện đại.
·
Chủ nhiệm Nhật báo Sống, Tuần báo Đời.
·
Tử
nạn trên biển trên đường t́m tự do sau biến cố tháng 4 năm 1975.
Mang danh là những người cầm bút chiến đấu cho Tự Do, Dân Chủ,
giải phóng con người vậy mà trong thời gian vừa qua, v́ cơm áo,
khiếp nhược, đớn hèn, chúng ta đă
nhắm mắt ăn dơ, đánh đĩ tâm hồn, phản bội sự thật, phản bội dân
tộc, cam tâm làm gia nô cho bè lũ họ Ngô.
Dù chúng ta có viện bất cứ lẽ ǵ để bào chữa, chúng ta cũng
không thể chối căi được tội lỗi của chúng ta đối với đồng bào,
lịch sử...
Cách mạng 1/11/1963 là cơ hội duy nhất để chúng ta thoát khỏi
cảnh huống bồi bút phi cầm phi thú, cơ hội duy nhất để chúng ta
trở lại làm người đă tới... Chúng tôi khẩn thiết kêu gọi văn
nghệ sĩ, bằng máu và nước mắt, mồ hôi mà trong chín năm qua bè
lũ họ Ngô đă làm hoen ố...
Hiệu triệu các nhà văn, nhà báo
Nhật báo Ngôn Luận, ngày 4/11/1963, Sài G̣n.
11. PHẠM HỮU CHƯƠNG
·
Bác sỹ Y Khoa
·
Bộ
trưởng Bộ Xă Hội đầu tiên của Chính phủ Ngô Đ́nh Diệm.
“Sau 1954, tuy Việt Minh đă phản bội các anh em đă hy sinh cho
tổ quốc, song Chính phủ Sài G̣n không làm ǵ để khích lệ nhân
dân. Ông Ngô Đ́nh Diệm (bản thân trong sạch, song)
đă
bị sai lầm v́ gia đ́nh trị,
v́ gia nô ton hót. Người người đều ngao ngán mà xa lánh”.
Đặt lại vấn đề chống Cộng
Tập san Quốc Pḥng số 19, Sài G̣n tháng 1/1972, trang 26.
12. TRẦN VĂN CHƯƠNG
·
Thân phụ của bà Ngô Đ́nh Nhu (Trần Thị Lệ Xuân).
·
Tốt nghiệp Đại học Luật khoa
Paris.
·
Hội viên Đại Hội Đồng Kinh Tế Tài Chánh Đông Dương (1938).
·
Tổng trưởng Bộ Ngoại giao Chính phủ Trần Trọng Kim (1945).
·
Quốc vụ khanh Chính phủ Ngô Đ́nh Diệm (1954).
·
Đại sứ VNCH tại Hoa Thịnh Đốn (từ 1955).
·
Bị
Chính phủ Ngô Đ́nh Diệm chấm dứt nhiệm vụ Đại sứ tháng 8 năm
1963 khi ông đưa ra lời tuyên bố phản kháng chính sách kỳ thị
Phật giáo của chế độ Diệm.
“Tôi đă hết sức khuyên can Chính phủ của chúng tôi để chấp nhận
những chính sách dân chủ và ôn ḥa hơn. Cuối cùng
tôi không thể làm ǵ khác hơn
là phải từ chức”.
Quotations
VietNam:
1945-1970
Williams Effros, Random House, NY 1970 trang 138.
(Lời tuyên bố với báo chí Hoa Kỳ tại Washington DC ngày
22/8/1963)
13. VŨ HOÀNG CHƯƠNG
·
Thi sĩ
·
Giáo sư Đại học Văn khoa Sài G̣n và Viện Đại học Vạn Hạnh.
·
Tác giả các tập thơ Say, Mây, Rừng Phong, Tâm Sự Kẻ Sang Tần...
LỬA TỪ BI
Lửa! Lửa cháy ngất Ṭa Sen!
Tám chín phương nhục thể trần tâm hiện thành thơ, quỳ cả xuống
Hai vầng sáng rưng rưng
Đông Tây nḥe lệ ngọc
Chắp tay đón một Mặt Trới mới mọc
Ánh Đạo Vàng phơi phới đang bừng lên dâng lên
Ôi, đích thực hôm nay Trời có Mặt
Giờ là giờ Hoàng Đạo nguy nga
Muôn vạn khối sân si vừa mở mắt
Nh́n nhau: T́nh huynh đệ bao la
Nam
Mô Đức Phật Di Đà
Sông Hằng kia bởi đâu mà cát bay?
Thương chúng sanh trầm luân bể khổ
Người sẽ phăng đêm tối đất đầy
Bước ra, ngồi nhập định hướng về Tây
Gọi hết lửa vào xương da bỏ ngỏ
Phật Pháp chẳng rời tay...
Sáu ngả luân hồi đâu đó
Mang mang cùng nín thở
Tiếng nấc lên ngừng nhịp Bánh Xe Quay
Không khí vặn ḿnh theo khóc ̣a lên
Người siêu thăng-Giông băo lắng từ đây
Bóng người vượt chín từng mây
Nhân gian mát rợi bóng cây Bồ Đề
Ngọc hay đá tượng chẳng cần ai tạc
Lụa hay tre nào khiến bút ai ghi
Chỗ người ngồi: một Thiên thu Tuyệt tác
Trong vô h́nh sáng chói nét từ bi
Rồi đây... rồi mai sau... c̣n chi
Ngọc đá cũng thành tro lụa tre dần mục
Với thời gian lê vết máu qua đi...
- C̣n măi chứ? C̣n Trái Tim Bồ Tát
Gội hào quang xuống tận ngục A tỳ
Ôi ngọn lửa Huyền Vi
Thế giới ba ngàn, phút giây ngơ ngác
Từ cơi Vô minh
Hướng về Cực lạc
Vần điệu của thi nhân chỉ c̣n là rơm
Và chỉ nguyện được là rơm rác
Thơ cháy lên theo với lời Kinh
Tụng cho nhân loại ḥa b́nh
Trước sau bền vững t́nh huynh đệ này
Thổn thức nghe ḷng Trái đất
Mong thành Quả phúc về Cây.
Nam
Mô Thích Ca Mâu Ni Phật!
Đồng loại chúng con nắm tay nhau tràn nước mắt
T́nh thương hiện Tháp chín tầng xây.
(Sáng tác để tưởng niệm và vinh danh của cuộc tự thiêu cao cả v́
Dân tộc và Đạo Pháp của Ḥa thượng Thích Quảng Đức năm 1963)
14. N.C.D
...Suốt từ 1949 đến 1954, cựu Hoàng Bảo Đại trong ván cờ ông
chơi với Pháp luôn luôn trong t́nh cảnh cô độc.
Các nhân sĩ ít nhiều có những thành tích đấu tranh cách mạng, có
danh là những người yêu nước th́ hầu như tất cả đều “chùm chăn”,
không nh́n ra nhu cầu phải tiếp tay hy sinh với Bảo Đại
cho cái quốc gia hoang sinh ấy có nhiều thực chất quốc gia đúng
cái nghĩa truyền thống lịch sử của nó. Một phần thái độ tiêu cực
này cũng bởi Pháp ngăn chặn, nhưng một phần lớn cũng bởi các vị
ấy chưa phải là những người lăo luyện về chính trị, tinh thần hy
sinh chưa đạt đến chỗ vô ngă. Trong suốt 5 năm dằng co thay đổi
cả chục lần Thủ tướng mà chỉ có ba người tương đối là cựu hoàng
có quyền chọn lựa: Người thứ nhất chính là cựu hoàng. Ông tự
kiêm nhiệm sau khi đuổi Nguyễn Văn Xuân, nhưng cô độc, không
đương đầu nổi với sức mạnh của Pháp, ông đành lui bước chỉ giữ
quyền pháp lư tối cao mà thôi. Người thứ hai ông mời ra là
Nguyễn Phan Long, đây là một nhà báo có ḷng dạ ngay thẳng,
nhưng chưa đủ mưu trí để đối phó với áp lực của Pháp. Ông này
cầm quyền được vài ba tháng, bị Pháp du vào thế bế tắc phải rút
lui. Và người cuối cùng trước khi Ngô Đ́nh Diệm là hoàng thân
Bửu Lộc. Ông này cũng là người thanh sạch, nhiều thiện chí lại
ra cầm quyền vào lúc mà thế lực Pháp ở Việt Nam đă quá suy yếu,
đă đ̣i được Pháp trao trả những quyền thực tế cùng
các cơ sở của một quốc gia thực sự độc lập. Nhưng thế cờ
Việt-Pháp tay ba: Pháp, Bảo Đại, Hồ Chí Minh đến chiến dịch Điện
Biên Phủ đă chuyển thành một thế cờ Đông Dương, quốc tế phức tạp
hơn. (Hai phe quốc tế đang xé Đông Dương, chủ chốt là Việt Nam,
mỗi bên sử dụng nhân sự bản xứ để thi hành những chủ đích của
ḿnh cùng những sắp đặt với nhau). Kẻ mà cựu hoàng phải đối phó
để nắm giữ “đứa con tư thông” không c̣n là Pháp nữa, mà là Mỹ.
Ông hoàng thân Bửu Lộc phải rút lui và cựu hoàng phải tiếp nhận
người của Mỹ: Ngô Đ́nh Diệm. (Thật ra
Ngô Đ́nh Diệm là người của Vatican giới thiệu cho Mỹ để Mỹ thi
hành sách lược lấy Gia-tô giáo chống Cộng.
Tức là sử dụng tín ngưỡng hữu thần (Chúa) chống tín ngưỡng vô
thần-đảng Cộng Sản)...
Quốc gia hay Quốc gian
Nguyệt san Dân Quyền số 86, tháng 4/1985
Montréal, Canada
15. NGUYỄN ĐÔN DƯ (QUỲ ƯU)
·
Nhân sĩ, thi sĩ tỉnh Thừa Thiên
CHÁY NHÀ RA MẶT CHUỘT
Đục khoét xưa rày núp ở đâu?
Cháy nhà thấy chuột chạy lao nhao
Dương oai bà Hỏa vừa lên mái
Khiếp vía ông Thiên vội ló đầu
Rường cột ră rời phơi mặt địa
Cống chù quay quắt chổng hàm râu
Tai bay vạ gió đà ra rứa
Chĩnh nếp ḍm vô đă sạch làu.
Cháy nhà ra mặt chuột
Tinh thần trào phúng trong thi ca xứ Huế,
Hoàng Trọng Thược, Sài G̣n 1973 trang 272.
(Bài thơ trên ám chỉ việc dinh Độc Lập dưới chế độ Ngô Đ́nh
Diệm bị 2 phi công Phạm Phú Quốc và Nguyễn Văn Cử oanh tạc vào
tháng 2 năm 1962).
16. BẢO ĐẠI
·
Vị vua cuối cùng của triều Nguyễn
·
Tối cao Cố vấn Chính phủ Việt Nam Dân Chủ Cộng Ḥa, tức Chính
phủ Hồ Chí Minh (1945-1946).
·
Quốc trưởng Việt Nam (1948-1955).
·
Tác giả Le Dragon d’Annam.
...Do đó, tất cả các mục tiêu của Ngô Đ́nh Diệm, từ những nỗ lực
cải cách điền địa đến việc thành lập các Ấp Chiến Lược không
những đều dẫn đến thất bại
mà c̣n tiếp sức cho hoạt động khuynh đảo và du kích của Cộng
Sản.
V́ thế mà ngày 20 tháng Chạp năm 1960 Mặt Trận Giải Phóng Miền
Nam ra đời. Mặc dù quân đội VNCH đă có đến 150 ngàn người được
Mỹ trang bị hơn hẳn quân đội của MTGPMN mà càng ngày người ta
càng nhận thấy chính quyền miền Nam bất lực.
...Cũng cần phải nói lại. Bây giờ th́ có Ngô Đ́nh Diệm. Chính
tôi đă t́m ông ta khi ông ta c̣n nghiên cứu về giáo lư (Thiên
Chúa giáo) và được giao cho cầm quyền. Nhưng than ôi! Chẳng bao
lâu, dưới quyền hành của ông ta, nước
Việt Nam trở thành một quốc gia do một thiểu số cai trị
(oligarchique).
Diệm bị những phần tử xấu bao vây, gia đ́nh ông ta làm hại ông
ta.
Le Dragon D’Annam
Bảo Đại, Paris 1980 trang 348 và 351.
17. PHAN QUANG ĐÁN
·
Bác sĩ Y khoa
·
Chiến sĩ cách mạng, lănh tụ Phong trào Ngũ Xă tại Hà Nội năm
1945-1946 chống Việt Minh.
·
Bộ trưởng Bộ Thông tin Tuyên truyền Chính phủ Quốc gia Lâm thời
năm 1948, chỉ 3 tháng rồi từ chức.
·
Theo học chính trị học tại Đại học Harvard Hoa Kỳ cho đến 1954
th́ về nước.
·
Đảng trưởng Đảng Cộng Ḥa. Tham gia cuộc đảo chánh Nhảy Dù
11/11/1960, bị bắt đày ra Côn đảo.
·
Phó Thủ tướng đặc trách Xă hội thời Đệ Nhị Cộng Ḥa Việt Nam.
Tôi là một người có chút học vấn, cũng gọi là giao du rộng răi,
vốn là quen biết với Tổng thống (Diệm) từ lâu mà c̣n gặp nhiều
điều oan trái, nhiều điều bất công trắng trợn như vậy th́ thử
hỏi
người dân thấp cổ bé miệng hơn c̣n bị chà đạp như thế nào.
Biến cố 11/11/1960
(Lời khai trước Ṭa án Quân sự Đặc biệt Sài G̣n năm 1963, nhân
Ṭa xử vụ đảo chánh của Nhảy Dù).
18. KIÊM ĐẠT
·
Giáo sư trường Quốc học Huế.
·
Nhà văn, nhà báo, nhà thơ.
·
Tác giả Lịch Sử Tranh Đấu Phật Giáo Việt Nam và các tác
phẩm biên khảo khác.
Thủ đoạn chính:
Những hành động của gia đ́nh Ngô Đ́nh Diệm chủ mưu nhắm vào các
mục tiêu:
1. Cô lập chùa chiền cốt để làm giảm khí thế đấu tranh, ngăn
chặn các cuộc biểu t́nh, cầu nguyện, tuyệt thực.
2. Khủng bố tinh thần và cuộc sống hàng ngày của các tăng ni,
làm gián đoạn cuộc đấu tranh.
3. Phân hóa tinh thần dân chúng, phao vu những tin đồn nhảm, cho
rằng “có Cộng Sản trong hàng ngũ” để dễ bề khống chế.
Nhưng thực tế vẫn xảy ra hoàn toàn trái ngược.
Càng tấn công, phá hoại, đàn áp dă man bao nhiêu, th́ trái lại
dân chúng lại lăn ḿnh vào cuộc đấu tranh hăng bấy nhiêu”.
Lịch Sử Tranh Đấu PGVN
Kiêm Đạt, Los Angeles 1981, trang 89.
19. TÔN THẤT ĐÍNH
·
Trung tướng, Quân đội Việt Nam Cộng Ḥa.
·
Cựu Nghị sĩ Đệ Nhị Cộng Ḥa.
Tổng thống Diệm bị lật đổ là do hậu quả của
sự phản bội của hai ông Diệm-Nhu đă âm mưu thương thuyết với Hà
Nội
và sự thương thuyết ấy là do Đại sứ Ba Lan làm trung gian.
Lời tuyên bố sau cuộc Cách Mạng 1/11/63
War of The Vanquished,
Mieczylaw Maneli, New York Harper Row 1971, trang 112.
20. TRẦN VĂN ĐÔN
·
Trung tướng Quân Đội
Việt Nam Cộng Ḥa.
·
Giám đốc An Ninh Quân Đội và Tham mưu trưởng Quân Đội Quốc Gia
(thời Quốc trưởng Bảo Đại).
·
Tư
lệnh quân đoàn I, Quyền Tham Mưu trưởng Quân đội (thời Đệ Nhất
Cộng Ḥa).
·
Tổng trưởng Quốc Pḥng, Nghị sĩ Quốc hội (thời Đệ Nhị Cộng Ḥa).
...H́nh như Diệm và Nhu chỉ đồng ư điểm bất di dịch là ngăn
triệt sự xâm nhập của Cộng Sản. Họ chủ trương bắt bớ độc đoán,
đày ải vào các trại tập trung vô thời hạn và không được ṭa án
xét xử và ám sát những thành phần dân chúng mà họ nghi ngờ là
thân Cộng. Các vụ lùng bắt và tra tấn theo kiểu quân xung phong
Đức Quốc Xă bị nghe than phiền khắp mọi nơi. Tại miền Trung,
những phương pháp khủng bố tàn bạo nhất được sử dụng theo chỉ
thị và khuyến khích của Ngô Đ́nh Cẩn. Chỉ cần bị t́nh nghi là
Cộng Sản hay có cảm t́nh với Cộng Sản là sẽ biết được những biện
pháp tàn bạo của Cẩn và đồng bọn. Ngoài ra, chính sách khủng bố
cũng được đối xử cho những ai chỉ là đối lập với chế độ như các
lănh tụ hay phát ngôn viên của các đảng phái quốc gia hoặc đối
với những cá nhân chống lại chính sách khủng bố, tra tấn cán bộ
chính quyền. Nhiều phần tử quốc gia chân chính có đường lối
chống Cộng khôn ngoan đă chạy theo Mặt Trận Giải Phóng v́ cho
rằng Mặt Trận c̣n ít tàn bạo hơn.
Tại những vùng xa xôi, cán bộ của chính quyền đă có những lạm
dụng khủng khiếp bằng cách hoàn toàn ngụy tạo ra những tội ác để
gán cho kẻ thù của họ. Nhu và Cẩn chỉ huy những ban Mật Vụ đặc
trách những vụ đàn áp khủng bố khắp nơi.
Một chứng cớ rơ rệt về chính sách bắt bớ, tra tấn độc đoán là
hành động đối xử với một nhân vật quốc gia tên tuổi là ông Phan
Khắc Sửu, vị Quốc trưởng của năm 1964. Sau khi chế độ Diệm bị
lật đổ ông Sửu được chúng tôi giải thoát đă kể lại một câu
chuyện hết sức rùng rợn.
Mặc dù ông ta không liên hệ ǵ đến cuộc đảo chánh của Nhảy Dù
năm 1960, ông ta vẫn bị Mật Vụ đến bắt vào đêm tối rồi đem giam
vào một cái hầm đào sâu dưới đất tại Sở Thú, cái hầm vừa nóng
vừa ẩm ướt mà lại không có không khí. Sau đó, ông được chuyển
đến một trại giam khác nhưng vẫn thường bị tra tấn. Họ đă sử
dụng kiểu tra xưa cũ của Tàu là kiểu “đổ nước” bằng cách trói
tội nhân lại rồi cho từng giọt nước rớt xuống đầu làm cho ông
Sửu cảm thấy như điên cuồng. Chân của ông ta bị tê bại phải chữa
trị một thời gian khá lâu vào năm 1964 sau khi được giải thoát.
Một người khác là ông Nguyễn Ngọc Yến, chủ khách sạn Morin
(Huế), bị bắt v́ bị tố cáo là thân Pháp. Đây chỉ là một thủ đoạn
để Chính phủ (Diệm) có thể chiếm hữu ngôi khách sạn của ông Yến.
Hiển nhiên là trong lúc ông Yến ngồi trong lao tù họ đă có những
cung cách buộc ông Yến bán với giá thật thấp ngôi khách sạn của
ông ta cho đảng Cần Lao để sau đó họ bán lại cho Chính phủ.
Our Endless War
Hoa Kỳ 1978 trang 66, 67.
(Mấy tháng sau khi được trả tự do, ông Yến chết v́ biến chứng
của những cuộc tra tấn. Những nạn nhân của ông Ngô Đ́nh Cẩn như
trường hợp của ông Yến hiện sống tại Hoa Kỳ là các ông Bửu Bang,
Nguyễn Văn Quế, Lê Tŕnh, v.v...).
21. VƯƠNG VĂN ĐÔNG
·
Trung tá Quân Đội VNCH, Binh chủng Nhảy Dù.
·
Lănh tụ cuộc đảo chánh ngày 11-11-1960.
...Tôi không hề nghĩ đến việc giải tán Chính phủ này hay thành
lập Chính phủ khác. Tôi cũng không bao giờ có dự định giữ “ghế”
này hay nắm quyền kia trong Chính phủ. Tôi muốn lật đổ chánh
quyền Ngô Đ́nh Diệm là để cởi bỏ cho đồng bào
những xiềng xích độc tài áp bức, đồng thời xóa sạch những bất
công quá quắt đầy rẫy hiện đang lũng đoạn tinh thần chiến đấu
của binh sĩ và làm tan ră hàng ngũ quân đội,
giữa hăm dọa của xâm lăng Cộng Sản đang đè nặng lên nửa mảnh đất
quê hương c̣n lại. Tôi muốn chấm dứt một chế độ chính trị phi
nhân phản quốc. Tôi muốn thay đổi một chính sách trị quốc. Với
cuộc đảo chánh, tôi muốn xoay chiều thế cuộc, tạo ra một thời cơ
thuận lợi cho những người tài đức thật tâm yêu nước nắm lấy để
rồi cùng với toàn dân góp sức đưa nước nhà ra khỏi ngơ bí tuyệt
vọng hiện nay và tiến dần đến cường thịnh thống nhất. Hoài băo
của tôi là thế...
...Theo ư tôi, để thắng cuộc chiến này, chúng ta phải chứng tỏ
cho quần chúng thấy sự khác biệt giữa Cộng Sản và Dân Chủ. Nhân
dân Nam Việt Nam chỉ thấy rằng
chính sách của ông Diệm giống như đúc của Cộng Sản-nếu không
muốn nói là c̣n tệ hơn.
Tại Nam Việt Nam cũng có trại tập trung, bầu cử gian lận, kiểm
soát chính trị trong quân đội và hoàn toàn kiểm soát dân chúng
như trong một chế độ Cộng Sản. Và ngoài ra, tham nhũng lại lan
tràn trong mọi cấp của chế độ Diệm.
Hoa Kỳ sẽ không tham dự vào một cuộc chiến không tuyên chiến và
dai dẳng để chống lại Cộng Sản tại
Nam
Việt
Nam.
Dư luận quốc nội sẽ không cho phép điều đó nếu người Mỹ thấy
rằng họ không thắng được cuộc chiến đó và dù có thắng th́ chế độ
Diệm cũng chẳng khác ǵ chế độ Cộng Sản.
Biến Cố
11-11-1960
Trần Tương, Sài G̣n 1971 trang 60 và 136
22. THƯỜNG ĐỨC
Trước hết, về mặt tích cực cách mạng: ông Tŕnh Minh Thế xuất
thân là một nông dân, nên có tinh thần cách mạng triệt để hơn
ông Diệm. Hành động ly khai quân đội giáo phái vào bưng kháng
chiến của ông đă đẩy cách mạng tới giai đoạn bạo lực cần thiết
cho công cuộc cách mạng giải phóng dân tộc. Trong khi đó
Diệm là một quan lại nửa Nho nửa Tây nên tinh thần bảo thủ chỉ
nhắm vào việc nắm giữ quyền lực.
Từ khi là một quan lại dưới triều Nguyễn cho đến lúc giữ chức vụ
Thủ tướng sau ngày về nước, mặc dầu có dấu hiệu ông có tinh thần
bài Pháp, nhưng tự bản chất nêu trên thế nào ông cũng có sự liên
hệ quan lại với Pháp, do đó, bài Pháp là nhu cầu muốn nắm giữ
quyền lực độc tôn mà không xuất phát từ tinh thần cách mạng
triệt để. Phong trào kháng chiến Tŕnh Minh Thế đă chống tinh
thần phong kiến Bảo Đại, nhưng lại hợp tác với Diệm, một biểu
tượng tinh thần phong kiến khác... Trong cuốn “Wars in the
Shadow” có đoạn ghi lại lời một nhà ngoại giao Mỹ đă nói với tác
giả “một nửa những khó khăn của chúng ta sẽ tiêu tan nếu Diệm là
một kẻ mồ côi”.
...Cuối cùng, con cáo già Lansdale
đă làm chủ được vấn đề và kết quả đạt mục tiêu ḿnh không khó
khăn. Để rồi sau đó
Lansdale
ủng hộ Diệm chặt chẽ hơn... Sau khi thu xếp một cuộc tổng tuyển
cử cho Diệm, trước ngày lên đường đi Hoa Thịnh Đốn để lánh mặt,
Lansdale
đă nói với Diệm: “Trong lúc đi vắng, tôi không muốn bỗng nhiên
đọc được tin ông đă thắng 99.99%. Tôi biết đó là âm mưu sắp đặt
trước...”. Sau đó ông Diệm đă thắng 98%...
Điểm sách Phong trào Kháng chiến Tŕnh Minh Thế
Nguyệt san Thanh niên Hành động số ra mắt ngày 1-8-1985, San
Jose Hoa Kỳ.
23. BÙI NGỌC ĐƯỜNG
·
Giáo sư
·
Giám đốc Sinh Viên Vụ, Viện Đại học Vạn Hạnh, Sài G̣n.
·
Chủ biên Tạp chí Chấn Hưng, Los Angeles.
...Trước khi chống Cộng, TT Diệm đă tiến hành chính sách tiêu
diệt các đảng phái quốc gia và các tôn giáo không phải là tôn
giáo ḿnh, c̣n ai nữa để mà chống Cộng?
...Khi quân lực, thành tŕ cuối cùng và vững chắc nhất của chế
độ phải đứng lên lật đổ chế độ đó th́ điều duy nhất có thể hiểu
là chế độ đó đă tự hủy diệt và sụp đổ. Điều này có nghĩa là
chính ông Diệm và Bộ Tham Mưu của ông đă
tự
tiêu diệt sinh mệnh của ḿnh và của cả chế độ trong gịng sống
của dân tộc...
...V́ không thể ngoan ngoăn, câm nín, chịu đựng nên dân chúng đă
nổi lên lật đổ một chế độ (NĐD) bạo quyền. Đây là một hành động
chính trực. Nói như ngày xưa là “thuận ḷng trời, hợp ḷng dân”.
Phạm Kim Vinh, ông là ai?
Tạp chí Khai Phong, số 9, Los Angeles 1983.
24. THÍCH HỘ GIÁC
·
Thượng tọa.
·
Uỷ viên trung ương Viện Hóa Đạo Giáo hội Phật giáo Thống Nhất
VN.
...Người Tây phương và Hoa Kỳ đă hiểu lầm Phật giáo, thế nên mới
có tâm lư chủ bại tại Việt Nam hiện nay. Người Mỹ nghĩ rằng Phật
giáo thân Cộng và đă không giúp đỡ ǵ cho Phật giáo nhưng
chúng tôi đă hy sinh bao xương máu mà vẫn bị Chính phủ phản bội.
Phải nhớ rằng quân đội có 80% binh sĩ theo đạo Phật, và nếu
người Mỹ muốn ở lại Việt Nam, họ phải chấp nhận Phật giáo là nền
tảng căn bản của xă hội Việt Nam. Họ phải thực t́nh giúp đỡ Phật
giáo...
...Phật tử có cùng một thái độ với nhân dân, nguyện vọng của
nhân dân là nguyện vọng của Phật tử...
The New Face of Buddha
Jerold Schecter - nhà xuất bản John Weatherhill Inc. Tokyo 1967
trang 165.
25. TRƯỜNG GIANG
·
Nhân sĩ tỉnh Phú Yên
...Sau ngày 20-7-1954, đất nước chia hai, bao nhiêu xương máu
của nhân dân tỉnh Phú Yên cũng như cả nước đổ ra để Cộng sản
cướp công và lộ nguyên h́nh theo lệnh quan thầy Nga, cắt chia tổ
quốc Việt Nam làm hai.
Ngày cụ Ngô Đ́nh Diệm về nước, người dân Phú Yên hân hoan tưng
bừng đón nhận như một cái ǵ cởi mở họ ra khỏi 9 năm nghẹt thở
và dành cho Cụ Diệm một cuộc tiếp đón gần 90 ngàn người tại sân
bay Cóp Chăi năm 1954.
Oái ăm thay! Bao nhiêu mơ ước hy vọng cứ mỗi ngày lại ch́m đắm.
Bởi lũ cường hào ác bá ở nông thôn được chính quyền sử dụng và
yểm trợ bóp cổ người dân, song với
sự
lấn áp tôn giáo cùng Đảng Cần Lao đă xâu xé người dân và đưa đến
sự sát hại (1960).
Bác sĩ Nguyễn Trọng Thiện, Dân biểu đơn vị Phú Yên thời Đệ Nhất
Cộng Ḥa đến thôn Mậu Lâm, thôn Ngọc Lành thuộc xă Ḥa Quang
chứng kiến.
Xuất phát từ truyền thống đấu tranh cho Tự Do, Độc Lập và Dân
chủ, nhân dân Phú Yên đă họp nhau dưới sự lănh đạo của Đảng Đại
Việt Quốc Dân của cố đảng trưởng Trương Tử Anh liên kết với một
số Bảo An đoàn làm cuộc đảo chính cướp chính quyền vào năm 1954,
nhưng bị thẳng tay đàn áp.
Lương Duy Uỷ, Tỉnh trưởng tỉnh Phú Yên lúc bấy giờ đến làng Nam
Cẩm thuộc xă Ḥa Phong, quê hương của cụ Trương Bội Hoàng, đích
thân chỉ huy cuộc đàn áp và mạt sát.
Chính chế độ Ngô Đ́nh Diệm là chế độ người dân hy vọng nhất, có
đủ điều kiện khách quan và chủ quan để kết hợp toàn dân đại đoàn
kết thành một khối để chống Cộng Sản hữu hiệu và bảo vệ mảnh đất
miền Nam Tự do ngơ hầu về lâu, về dài giải thoát đồng bào ruột
thịt ở miền Bắc.
Trái lại, chế độ ngày càng đi sâu vào tội lỗi, làm mất ḷng dân
với chính sách cai trị và cũng v́ chính sách đó, chế độ đă đẩy
biết bao người dân vào ngơ cụt, đường cùng.
Đồng thời bản chất của Cộng Sản, đă lợi dụng cơ hội bất măn của
người dân đối với chế độ để khai thác tối đa những nhược điểm
của chế độ Diệm nên biết bao nhiêu nhân lực địa phương từ bỏ
ruộng vườn để vào bưng biền để rồi ngày nay trở thành những kẻ
đắc tội với Dân Tộc.
Chính ông Nguyễn Hữu Thọ bị chế độ Ngô Đ́nh Diệm đày ra Phú Yên.
Và khởi điểm từ đấy đi vào Bưng làm Chủ tịch Mặt trận Dân tộc
Giải phóng miền
Nam...
Hy
vọng tan như mây khói
Nguyệt san Thức tỉnh số 97-98,
Los Angeles,
Hoa Kỳ, Xuân 1983.
26. VƠ VĂN HẢI
·
Chánh văn pḥng Đặc biệt Phủ Tổng Thống từ 1954-1963.
·
Tham gia tổ chức chính trị của ông Diệm từ năm 1945.
...Tôi đồng ư về việc Trung tá (Vương Văn Đông).
Dinh Độc lập không thể để một bọn đĩ điếm ở được.
Nhưng trong hoàn cảnh hiện tại, kéo dài một cuộc chiến đấu chỉ
có lợi cho Cộng Sản... Tôi xin làm trung gian giữa ông Diệm và
Trung tá để t́m một giải pháp ổn thỏa có thể tránh được sự lợi
dụng của Cộng Sản và đồng thời đáp ứng được đ̣i hỏi của phe nổi
dậy. Giải pháp này có thể là lâm thời giữ ông Diệm làm đại diện
quốc gia không quyền hành pháp. Gạt bỏ gia đ́nh Nhu và Cẩn ra
khỏi chính trường Việt
Nam.
Cải tổ Chính phủ.
Biến cố
11-11-1960
Trần Tương, Sài G̣n 1971 trang 109.
(Trích hồi kư của Trung tá Vương Văn Đông kể lại cuộc điều
đ́nh giữa phe Nhảy Dù đảo chính và Chính phủ Ngô Đ́nh Diệm do
ông Hải làm đại diện).
27. HUỲNH VĂN HẢI
·
Tiến sĩ Sử học, Đại học Sorbonne, Paris.
·
Nhân chứng về cuộc tự thiêu của Ḥa Thượng Quảng Đức.
...Ngày 15 tháng 5, Tổng thống Diệm bất đắc dĩ phải tiếp phái
đoàn Phật giáo gồm 5 vị: Thượng tọa Thiện Hoa, Thiện Ḥa, Hành
Trụ, Tâm Châu và Đôn Hậu, nhưng ông Diệm đă không thực tâm giải
quyết vấn đề. Do đó, ngày 16 lại có nhiều cuộc tuyệt thực khác
và biểu t́nh rầm rộ trước Quốc Hội, nhưng chính quyền vẫn không
đả động ǵ đến những yêu cầu của Phật giáo đồ... Bây giờ câu hỏi
rất quan trọng được đặt ra là việc tự thiêu, người hưởng ứng đầu
tiên là Ngài Quảng Đức.
... Lúc 10 giờ sáng ngày 11 tháng 6 năm 1963, tôi d́u Ngài ra
đến cổng chùa, thầy Đức Nghiệp mở cửa chiếc xe Austin đă đậu
sẵn, mời Ngài lên. Xe gặp đường Phan Đ́nh Phùng quẹo phía trái
là đường Lê Văn Duyệt, tài xế dừng xe lại, xung quanh tôi các
tăng ni đă đứng chật ních bao vây ngă tư Lê Văn Duyệt-Phan Đ́nh
Phùng.
Tay trái tôi xách thùng xăng, tay mặt tôi d́u Ngài bước ra xe và
mời Ngài ngồi xuống. Ngài ngồi “Kiết Già” tay mặt đặt lên tay
trái. Tôi cầm thùng xăng đáng lẽ tưới lên vai Ngài, nhưng v́ hốt
hoảng lo sợ mật vụ tới nên đă đổ xăng từ đầu Ngài trở xuống.
Ngài mở hộp diêm rút 5, 6 que rồi quẹt mạnh. Lửa tức tốc bừng
cháy đốt ngay thân xác Ngài như một pho tượng trong khi các tăng
ni quỳ xuống vừa khóc vừa niệm: A Di Đà Phật.
Tiếng niệm Phật rất năo nùng thê thảm trong lúc ngọn lửa càng
bốc cao, phủ kín cả người Ngài, nhưng Ngài vẫn ngồi vững như bàn
thạch chấp hai tay trước ngực.
Sau 7 phút toàn thân Ngài ngă xuống nhưng hai tay vẫn c̣n chắp
trên ngực. Xung quanh các tăng ni vừa bái lạy vừa khóc, vừa niệm
Phật, nhưng có một người vẫn đứng thẳng như một trụ đá, không
khóc, nét mặt rất đau thương đến độ trông rất lạnh lùng, chấp
hai tay nh́n thẳng vào thân xác cháy đen của Ngài Quảng Đức. Đó
là Thượng Tọa Thích Tâm Châu mà nay là Ḥa thượng tu hành tại
nước Pháp.
Ngài Quảng Đức đă hiến ḿnh cho Đạo Pháp bằng cách an nhiên tọa
thuyền trong biển lửa cao ngút. BỒ TÁT QUẢNG ĐỨC đă tự đốt ḿnh
để bảo vệ Đạo Pháp lúc lâm nguy và để bảo vệ quyền Tự Do Tín
Ngưỡng. Hành động can đảm và tuyệt vời này của Ngài đă làm cả
thế giới khâm phục và đă thức tỉnh lương tri nhân loại rằng đàn
áp, chém giết chỉ gieo rắc thêm hận thù. Bạo lực sẽ thất bại
trước TỰ DO, CÔNG BẰNG, T̀NH THƯƠNG và ḷng KHOAN DUNG.
Cuộc Tự Thiêu Lịch Sử
Nguyệt san Chấn Hưng số 4 tháng 8 năm 1985
Trang 2, 3 và 19. Los Angeles, Hoa Kỳ.
28. THÍCH NHẤT HẠNH
·
Tu
sĩ Phật giáo. Nhà văn. Nhà thơ.
·
Tác giả: VietNam, Lotus In A Sea Of Fire, Đối Thoại Cánh Cửa
Ḥa B́nh, Bông Hồng Cài Áo, Nói Với Tuổi Hai Mươi, Tương Lai Văn
Hóa v.v...
...Công lao quư giá nhất mà Tổng thống Diệm đă đóng góp là việc
tạo ra được ư thức về sự khác biệt giữa phong trào kháng chiến
quốc gia và những người Cộng Sản.
Đặc biệt tại thành phố, thành phần trí thức và tiểu tư sản bắt
đầu hiểu và ủng hộ các chính sách chống Cộng của chính quyền
Diệm. Điều này đạt được là nhờ vào cái hào quang bao quanh việc
chế độ đă dành lại được chủ quyền cho Việt
Nam.
Nhiều chương tŕnh do ông Diệm đưa ra vốn được quan niệm đúng và
đă có thể thành công tốt, nhưng chính quyền th́ ngày càng thối
nát và thiếu hiệu năng v́ cái ǵ ông Diệm cũng muốn chính ḿnh
kiểm soát lấy hết, và v́ ông không kêu gọi sự hợp tác trong
Chính phủ của ông từ những người quốc gia có tài và không Cộng
Sản.
Từ
khi bắt đầu nắm chính quyền, ông Diệm không bỏ phí một nỗ lực
nào nhằm triệt hạ mọi h́nh thức đối lập, và ông không tin tưởng
vào ai ngoài bà con và giáo hội của ông. Trừ một số ít có khả
năng, cộng sự viên chung quanh ông là một nhóm nịnh thần chỉ lo
củng cố địa vị bằng cách dựa vào chính quyền và giáo hội.
Tại miền
Nam
Việt
Nam
lúc bấy giờ có nhiều nhóm muốn tham chính với hy vọng làm cho
chính quyền trở nên thực sự có tính cách đại diện. Cao Đài và
Ḥa Hảo là những tập thể có quân đội riêng và kiểm soát một vài
vùng đất. Họ dựa vào những cứ địa đó và lực lượng quân sự để làm
bàn đạp t́m cách tham dự vào chính quyền. Tuy nhiên, ông Diệm và
các cố vấn Mỹ đă quyết định ngược lại là dùng vơ lực loại trừ
các tập thể này với lư do không thể chấp nhận t́nh trạng một
quốc gia trong một quốc gia. Chế độ Diệm quyết tâm loại trừ tất
cả mọi phe đối lập, nhưng lại không nghĩ ǵ đến việc chấn chỉnh
các lực lượng không Cộng Sản tại miền
Nam
Việt
Nam.
Ông Diệm hoàn toàn dựa vào việc loại trừ bằng bạo lực thay v́
dùng những phương cách chính trị nhân bản hơn để củng cố sự tồn
vong của quốc gia...
VietNam,
Lotus In A
Sea
Of
Fire
Thích Nhất Hạnh, New York 1967, trang 56, 57.
29. TRẦN SĨ HUÂN
·
Kỹ
sư Công Chánh
·
Tác giả Bóng Ngày Qua (1992)
...Thời Cụ (Kỹ sư Trần Văn Bạch) lên voi là lúc ông Ngô Đ́nh
Diệm mới về nước làm Thủ tướng, mời Cụ làm Tổng trưởng Công
Chánh năm 1954-1955. Đến khi Cụ xuống ghế, tôi gặp lại th́ Cụ
bảo Cụ là người dám đứng giữa sân cờ Bộ Công Chánh chào cờ mà
không chịu hô “Ngô Đ́nh Diệm muôn năm!” Cụ nói có ai sống muôn
năm đâu. Rồi
tụi nó chụp mũ Cụ thân B́nh Xuyên
để cất chức. Làm chính trị mà ăn nói như Cụ thật chỉ có rước họa
vào thân, may mà Công an c̣n để yên cho Cụ đi dạy học.
Nhớ Thầy
Nội san Lá Thư Công Chánh số 14,
Sacramento
11-1979.
30. MINH HUY
·
Nhà văn.
...Sự việc quân đội
lật đổ triều đại Ngô Đ́nh để giải cứu nhân dân
khỏi cảnh lầm than, c̣n cử chỉ cứu quốc nào cao đẹp hơn nữa.
Quân Đội, Một Lần Nữa Ra
Tay
Cứu Nguy Cho Dân Tộc
Tạp chí Minh Tân, Hội Khổng Học Việt
Nam,
Sài G̣n, số tháng Giêng 1964, trang 5.
31. NGUYỄN NGỌC HUY
·
Tiến sĩ Luật khoa đại học
Paris.
·
Giáo sư Học Viện Quốc gia Hành chánh.
·
Khoa trưởng trường Đại học Luật khoa và Khoa học Xă hội Viện Đại
học Cần Thơ.
·
Giáo sư trường Chính trị Kinh doanh Đà Lạt.
·
Đảng viên cao cấp Đại Việt Quốc Dân Đảng (1945-1963).
·
Chủ tịch phong trào Quốc gia Cấp tiến.
Có
ba người trước sau đă không quyết tâm thực hiện đoàn kết quốc
gia “gây
nên sự sụp đổ làm mất miền
Nam”.
Người thứ nhất là Bảo Đại. Năm 1949, tất cả mọi đảng phái quốc
gia đă hết ḷng mong mỏi ông ta đứng ra làm công cuộc kết hợp để
chống lại Cộng Sản. Nhưng v́ thiếu cương quyết và thiếu đạo đức,
ông ta đă làm mất cơ hội hiếm có để các đảng phái, phe nhóm,
giáo phái, phải tự lực đấu tranh trong những điều kiện hết sức
thiếu thốn nên không thành công.
Người thứ hai là Ngô Đ́nh Diệm. Sau năm 1954, không khí thật là
thuận lợi để làm một cuộc đoàn kết chặt chẽ giữa mọi thành phần
đảng phái và tôn giáo, giáo phái. Tiếc thay ông Diệm sai lầm một
lần nữa khi ra tay tiêu diệt hết các lực lượng này.
Khi chỉ c̣n một ḿnh ông, gia đ́nh và phe nhóm của ông trên
chính trường, sự tan vỡ của phe quốc gia là điều tất nhiên.
Người thứ ba là Nguyễn Văn Thiệu. Sau năm 1967, Hiến Pháp Đệ Nhị
Cộng Ḥa cho ông ta một cơ hội tốt nhất để làm công cuộc đoàn
kết, ông đă không làm. Đến 1968, sau trận Mậu Thân, đáng lẽ
không c̣n chần chờ ǵ hơn th́ ông cũng không làm ǵ thêm. Đến
khi kư hiệp định Paris
là đoạn chót rồi cũng không thấy một cố gắng nào để tạo sức mạnh
tổng hợp đoàn kết dân tộc.
Lănh đạo quốc gia không đoàn kết nổi th́ mấy ai có thể đoàn kết
được? Lịch sử Việt
Nam
vừa qua để lại ba trường hợp bỏ lỡ cơ hội đoàn kết đau đớn.
Tuần báo Việt Nam Tự Do bộ mới số 10 ngày 28 tháng 6 năm 1980.
Trang 4 và 5, Orange County, Hoa Kỳ.
32. TRẦN VĂN HƯƠNG
·
Giáo sư Trung học.
·
Đô
trưởng Sài G̣n (thời Thủ tướng Ngô Đ́nh Diệm).
·
Năm 1960 cùng với 17 nhân sĩ ra Tuyên ngôn chống chế độ Diệm, bị
câu lưu.
·
Thủ tướng Chính phủ thời Quốc trưởng Phan Khắc Sửu.
·
Phó Tổng thống Việt Nam Cộng Ḥa (thời Nguyễn Văn Thiệu).
LAO TRUNG LĂNH VẬN
Mấy vần thơ lạnh ở trong lao,
Khéo vụng dù ai hiểu thế nào;
Thương cũng cảm ơn, cười cũng chịu,
Hỏi người thông cảm độ chừng bao?
Ở
TÙ SƯỚNG QUÁ NÈ
Ra
đi người bảo: khổ đa nghe!
Ai
ngỡ vào đây sướng quá nè!
Sáng hưởng bánh Tây dồn thịt nguội,
Đêm nằm ghế bố xủ màn the.
Đèn chong thường bữa soi tràn cửa1
Lính gác thâu canh diễn khắp hè.
Giả lặng cười vui cho hết buổi,
Bên ḷng nặng trịu mối c̣n đe.
(1) Ở xà lim bóng mặt trời chiếu vào rất ít v́ vậy nên mấy cái
đèn néon ngoài hành lang để cháy ngày lẫn đêm cho sáng khắp cả
để cho dễ bề kiểm soát người bị giam ở trong (ghi chú của tác
giả bài thơ).
Biến Cố
11-11-1960
Trần Tương, Sài G̣n 1971, trang 582, 583.
(Sau cuộc đảo chánh của Nhảy Dù năm 1960, ông Trần Văn Hương
bị t́nh nghi và bị bắt giam. Ngồi trong tù ông thường làm thơ
để mỉa mai chế độ Diệm. Trên đây là hai bài do ông sáng tác
khi bị bắt giam vào nhà lim tối).
33. NGUIỄN NGU Í
·
Nhà văn.
·
Nhà báo.
...V́ dưới chế độ cũ, lực lượng gồm những phần tử ưu tú này của
đất nước đă
bị
nhà cầm quyền lũng đoạn bằng đủ mọi cách: chia rẽ, khủng bố, mua
chuộc,
cho nên hàng ngũ sinh viên có thể coi như gần tan ră và quốc dân
gần như chẳng biết đến sự hiện diện của một Tổng Hội Sinh Viên
hữu danh vô thực. Nhưng từ khi Phật giáo bị đàn áp trắng trợn,
người sinh viên ở Huế, rồi ở Sài G̣n đă đứng lên
tham gia vào cuộc chống lại chế độ bạo tàn của họ Ngô, đă khiến
đồng bào thương mến và quư trọng họ.
Sinh viên sau ngày
1-11-1963
Nguyệt san Minh Tân, Hội Khổng Học Việt
Nam
số tháng Giêng 1964, Sài G̣n, trang 28.
34. TRẦN VĂN KHIÊM
·
Luật sư.
·
Em
trai bà Ngô Đ́nh Nhu.
·
Năm 1963, được anh chị là ông bà Nhu cử thay thế ông Trần Kim
Tuyến trong chức vụ “Giám Đốc Nha Nghiên cứu Chính Trị”.
...I fear I will swing by the neck with the rest in rue Catinat
even though I am innocent (tạm dịch: Dù vô tội, tôi vẫn sợ sẽ bị
treo cổ cùng với những người khác ở đường Tự Do).
The Last Confucian
Dennis Warner, Penguin Books,
Baltimore,
Hoa Kỳ 1963, trang 22.
(Lời Trần Văn Khiêm than phiền với bạn là kư giả Denis Warner
khi Khiêm nhận thấy chế độ (Diệm) càng ngày càng tồi tệ, tham
nhũng càng khủng khiếp, không tránh khỏi được một cuộc đảo
chánh).
35. VŨ NGỌC KHUÊ
·
Nhà báo.
...Sự bồng bột của quần chúng trong
cuộc trỗi dậy của Lẽ Phải
không phải là sự bồng bột của ḷng người trong một ngày Đại Hội,
mà nó chứa đựng những ǵ vĩ đại của hồn nước, nó mạnh như vũ
băo, sôi sục như vật chất đang tan chảy trong ḷng núi lửa. Hiện
tượng ấy, Boris Pasternak bảo là sự “ngàn sao cũng họp mít tinh,
nhà cửa cũng cuồn cuộn bước đi biểu t́nh”, nghĩa là thiên nhiên
cũng đă cúi xuống hưởng ứng với ḷng người đang bốc cháy, vô tri
cũng cướp lấy linh hồn của sống động để đồng ca. Sự sôi sục ấy
có sức mạnh chuyển hướng cả lịch sử, đốt cháy lịch sử, làm sống
lại quá khứ, cướp chặng đường nhiều năm bị kềm tỏa để tiêu xài
trong giây phút cái năng lực tiềm tàng bị dồn ép đến tột độ. Sự
bùng nổ ra ấy, chính là sự trỗi dậy của Lẽ Phải, nó là Cách
Mạng, là sự đổi dời, nghĩa là những sự kiện Hung Gia Lợi nổi
dậy, là cái chết của Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Menderes, là sự chạy
trốn của Lư Thừa Văn, Batista, Péron, và mới đây là cái chết tủi
nhục của hai ông Nhu-Diệm.
Sự
trỗi dậy của Lẽ Phải
Nguyệt san Minh Tân, Hội Khổng Học Việt
Nam
số tháng Giêng 1964, Sài G̣n, trang 13.
36. LÊ BÁ KÔNG
·
Giáo sư
·
Nhà văn.
·
Trí thức Thiên Chúa giáo.
·
Dịch giả của Phủ Tổng thống thời Đệ I Cộng Ḥa.
... Nhưng oái ăm thay, quân đội của chúng ta trưởng thành bao
nhiêu th́
chế độ gia đ́nh trị của nền Đệ Nhất Cộng Ḥa cũng được củng cố
theo nhịp độ đó. Chúng tôi không muốn nhiều lời b́nh phẩm về
những khuyết điểm đáng tiếc của chế độ gia đ́nh trị, lên tới cao
điểm vào những năm 1959 tới 1963.
The
Vietnam
Syndrome (mặc cảm Việt
Nam)
(In English and Vietnamese) Nhà xuất bản
Ziekleks,
Texas trang 55.
37. NGUYỄN CAO KỲ
·
Thiếu tướng Không quân.
·
Phó Tổng thống VNCH 1967-1971.
...Càng về dài Diệm càng cảm thấy rằng
ông ta là người do Thiên Chúa sai xuống để cứu rỗi Việt
Nam
đến độ ông ta đă giao tất cả mọi chuyện cho cố vấn của ông ta.
Trong trường hợp này, em trai của ông ta là Cố vấn Chính trị tối
cao, và cũng là chỉ huy trưởng Lực lượng Mật vụ, th́ không những
tàn ác và tham nhũng mà c̣n
lấy một người đàn bà cũng tàn độc và gian ác làm vợ.
Twenty Years and Twenty Days
Stein and Day Publisher, New York
1976, trang 32.
38. LƯU KỲ LINH
·
Thi sĩ tiền chiến, đăng thơ trên Hà Nội Báo, Tao Đàn, Tiểu
Thuyết Thứ Bảy. Có tên trong “Thi Nhân Việt Nam” của Hoài Thanh,
Hoài Chân.
·
Anh ruột thi sĩ Lưu Trọng Lư.
TRÁI TIM BI DŨNG
I
Ngùn ngụt lửa hồng vây lớp lớp,
Chắp tay ngồi lặng niệm Nam
Mô.
Ma
duồng theo lửa, lồng lên gió,
Quảng Đức dâng ḿnh giữa Thủ Đô.
Niệm năm điều nguyện niệm Nam
Mô.
Rực đỏ trời Nam
hận Cố Đô;
Xe
sắt nghiến tan xương Phật tử,
Sông Hương trào máu thuở nào khô?
Niệm năm điều nguyện niệm Nam Mô,
Tiếng nấc vang vang rợn đáy mồ.
Gương mặt Từ Bi ngời dũng khí,
Cao Tăng quyết liệt diệt hung đồ.
Từng xanh mây trắng nở hoa sen,
Năm sắc cờ bay dáng dịu hiền.
Ríu rít chim cành ḥa tiếng kệ,
Xác đen gục xuống ánh vàng lên.
Tan tác khói mù lẫn quái điện,
Tây phương chói lọi ngự xe Thiền.
Hàng hàng đệ tử rưng rưng lệ,
V́
Đạo quên ḿnh ai dám quên.
II
An
dưỡng nơi này lại hiển linh,
Tuổi vàng càng chứng quả Vô Sinh.
Tim không ghê lửa trời nao núng,
Máu chẳng thành tro quỷ khiếp kinh.
Tuồng giả trên đời rồi biến ảo,
Cơ
mầu trước mắt đă xương minh.
Mười phương dâng ngọc ta xây tháp,
Thờ trái tim Thầy: Đạo kết tinh.
Một thiên sử Phật ghi màu lửa,
Dọi chút dư quang sử Việt nhà.
Ngh́n tám trăm năm ơn Pháp nhũ,
Dưỡng thành Quảng Đức giống ṇi ta.
(Bài thơ làm sau cuộc tự thiêu của Ḥa Thượng Thích Quảng Đức
tại Sài G̣n ngày 11-6-1963)
Xứ
Trầm Hương
Quách Tấn, Sài G̣n 1969, trang 452.
39.
CHU
BẰNG LĨNH (tức Kư giả MẶC THU)
·
Nhà văn, nhà báo.
·
Chủ nhiệm Nhật báo Người Việt Tự Do, Sài G̣n.
·
Tác giả Đảng Cần Lao Nhân Vị Cách Mạng
Đảng Cần Lao Ngô Đ́nh Cẩn lột xác một lần thứ hai khi chủ trương
“v́
Chúa và cho Giáo hội”
được chánh thức đề ra, thay thế cho chủ trương “Ba Chống Ba
Vâng” cố hữu. Các tướng tá từ đây tuyên thệ trước mặt Cẩn theo
h́nh thức mới: Thay v́ những buổi lễ khi trước, tổ chức cực kỳ
trọng thể tại tư dinh ngài Cố vấn Chỉ đạo miền Trung ở Phú Cam,
dưới bóng Quốc kỳ và Đảng kỳ (có ngôi sao trắng trong ṿng tṛn
ở chánh giữa lá cờ), th́ nay lễ tuyên thệ được tổ chức ngay ở
chánh điện trắng của giáo hội, và dĩ nhiên vẫn trước sự hiện
diện đích thân của ông lănh chúa Ngô Đ́nh Cẩn. Nhưng nếu trước
kia chỉ có một cẩm đôn bọc nhung đỏ để trên hết cho “ông Cậu”
ngự, chủ tọa lễ tuyên thệ như hồi nhận tuyên thệ của hai tướng
vào Đảng, th́ nay hai chiếc ghế được đặt ngang hàng nhau: một
chiếc là của Giám mục Phạm Ngọc Chi ngồi, với bộ áo thêu kim
tuyến vàng, tay cầm cây gậy chăn chiên của các Giám mục, và đầu
đội chiếc nón nhọn của các hàng Giáo phẩm đại diện Đức Thánh
Cha. C̣n chiếc ghế kia th́ ông Cẩn ngồi, trong bộ áo dài đen
quần trắng quốc phục, chân mang dép, miệng nhai trầu, tay cầm
chiếc quạt giấy có nan, xếp lại được.
Bóng quốc kỳ không c̣n thấy xuất hiện trên tường như khi xưa,
như lúc này. Cẩn mang chéo trên vai xuống ṿng qua ngực một giải
lụa vàng và ba sọc đỏ, in hệt tấm “Bảo quốc Huân chương” vậy.
Và
không những chỉ có bài trí của buổi lễ tuyên thệ là khác mà
thôi. Cả đến lời thề cũng không c̣n như trước nữa: Khi xưa trong
giai đoạn của “Hội Hữu Hạn” đảng viên tuyên thệ phải thề tuyệt
đối trung thành với ông Diệm, với Cẩn và với các đấng “thay mặt
cho Chúa”, là các Cha. Nhưng ngày nay,
đảng viên phải thề tuyệt đối trung thành với Giáo hội Công giáo,
và chỉ có vậy! Cái tên ông Diệm, Cẩn, không c̣n được đọc lên
trong buổi tuyên thệ nữa. Khi trước, đảng viên đặt tay vào ngực,
cúi đầu thề “đem hết thể xác và tâm hồn ra chống Cộng, chống
Phật giáo, và chống các đảng quốc gia”, th́ đảng viên phải quỳ
gối, hai tay chắp trước ngực, trong dáng điệu kẻ dâng đời ḿnh
cho Chúa và thề “đem hết thể xác và linh hồn cho đến hơi thở
cuối cùng để chống Cộng Sản vô thần (thêm hai chữ Vô Thần), và
chống Phật giáo ma quỷ (thêm hai chữ Ma Quỷ) và chống các đảng
quốc gia (bỏ đi hai chữ phản loạn khi xưa).
Cẩn nhận lời thề bằng cách đứng dậy đặt tay lên vai kẻ tuyên
thệ, rồi lại ngồi xuống. C̣n Đức giám mục đóng vai chánh! Ngài
vẫn ngồi, đặt bàn tay lên đầu kẻ tuyên thệ, rồi đọc lại các câu
La Tinh có nghĩa là: “Chúa sẽ ở cùng con” và rồi Người ban phép
lành cho kẻ mới vào đảng”.
Đảng Cần Lao Nhân Vị Cách Mạng
Sài G̣n 1971, trang 407-409
40. NGUYỄN LONG (biệt hiệu THÀNH
NAM)
·
Chánh Thư Kư Hội Phật Giáo Ḥa Hảo Việt Nam (trước 1975).
·
Uỷ
viên trong Dân Xă Đảng.
·
Tác giả Phật Giáo Ḥa Hảo Trong Gịng Lịch Sử Dân Tộc (1991)
Lịch sử Phật Giáo Ḥa Hảo được chia ra các giai đoạn sau đây: -
1939-1945: Lập đạo, truyền đạo, nhưng bị thực dân Pháp kềm hăm,
cấm đoán, đàn áp; Huỳnh Giáo chủ phải biệt xứ 5 nơi khác nhau.
...
-
1955-1963: Triều đại Ngô Đ́nh Diệm,
không được tự do hành đạo, vẫn bị đàn áp.
(Diễn văn đọc tại San Diego ngày 6 tháng 4 năm 1986 nhân lễ
Tưởng niệm ngày Đức Huỳnh Giáo Chủ ra đi).
Tạp chí Việt Nam Hải Ngoại số 117 ngày 30/4/1986.
41. ĐỒ HOA LƯ (một trong các bút hiệu của ông ĐINH THẠCH BÍCH)
·
Luật sư
·
Cộng sự viên thân tín của Tướng Tŕnh Minh Thế.
·
Chủ biên Tạp chí Việt Nam Hải Ngoại (San Diego - Hoa Kỳ).
Việt
Nam
Cộng Ḥa thừa hưởng một xă hội do Thực dân Pháp để lại. Bọn
phong kiến của xă hội cũ, bám chặt Thực dân núp sau chiêu bài
chống Cộng để sống nốt những ngày tàn.
Ngô Đ́nh Diệm dựa vào tầng lớp cặn bă ấy để củng cố quyền hành,
dập tắt mọi cơ hội vươn lên của dân tộc, tạo mảnh đất màu mỡ cho
mầm Cộng Sản mọc nhánh.
Ngô Đ́nh Diệm với bản chất quan lại, với định kiến hẹp ḥi, đă
không thể có nổi một nhăn quang tiến bộ hầu đặt nền móng cho một
xă hội mới Việt Nam đủ tấn tiến để theo kịp đà đi của thế giới
và đủ tự do, dân chủ, công bằng để tạo nên một kháng tố đương
nhiên loại trừ Cộng Sản. Ngược lai, Ngô Đ́nh Diệm đă cấu kết với
tầng lớp Đốc Phủ Sứ để trở thành một thứ “quan cai trị” xây dựng
quyền hành trên sự tuân phục của bầy tướng tá xuất thân Khố
xanh, Khố đỏ do Thực dân Pháp để lại và ngoảnh mặt đi trước các
lực lượng dân tộc từng dày công kháng Pháp, diệt Cộng. Hơn thế
nữa,
với sự tiếp tay của quan thầy Mỹ, họ Ngô đă thẳng tay đàn áp,
tàn phá tất cả các lực lượng dân tộc để “độc quyền yêu nước”.
Một ḿnh ở chính quyền suốt một thập niên, họ Ngô đă không vạch
nổi một đường đi tới cho xă hội Việt
Nam.
Cả một xă hội bơ vơ không định hướng. Thang giá trị cổ truyền bị
thời thế phá vỡ để rồi không có một thang giá trị mới thay vào.
Dân tộc nuốt đi bao nguyện vọng tha thiết để hàng ngày nh́n thấy
một “ông lănh tụ” khăn đóng áo dài vây quanh bởi một bầy nha lại
và một bọn tướng tá vô hạnh bất tài cai trị theo kiểu “quốc gia
là ta”. Cả một xă hội loay hoay theo chiều loay hoay của người
lănh đạo.
Xă
hội không có hướng đi th́ Cộng Sản mời gọi một hướng đi. Hướng
đi có cái đúng có cái sai nhưng xă hội không thể một ngày không
định hướng. Hướng đi Cộng Sản dĩ nhiên là sai nhưng ít ra chúng
có một cái ǵ để mời gọi người ta đi tới... c̣n hơn là đứng đó
chịu đ̣n, nuốt thầm nguyện vọng để không biết ngày mai, đời sau
ra sao, ngoại trừ hàng ngày chứng kiến những điều chướng tai gai
mắt của một tầng lớp thống trị cặn bă, vây quanh một “ông lănh
tụ” khăn đóng áo dài dạy dỗ những điều cổ lỗ phong kiến, lai một
chút giáo điều La Mă.
Chó Nhảy Bàn Độc
Nguyệt san Việt Nam Hải Ngoại, số 7 ngày 1-9-1977. San
Diego, Hoa Kỳ.
42. TRẦN PHỐ MINH
...Bá sinh vào tháng 5 năm 1945. Người Sa Đéc. Gia đ́nh thuộc
giới thượng lưu trí thức miền
Nam.
Ông và bà cụ thân sinh là những người yêu nước thương ṇi. Bá
thừa hưởng ḷng yêu nước chân thật, không miệng lưỡi, của dân
Đồng Nai ấy. V́ ḷng yêu nước này, ông Trần Văn Văn, thân sinh
Bá, đă nhiều lần bỏ công ăn việc làm tham gia các phong trào
chính trị tiến bộ, dân chủ và ôn ḥa. Từ chân Đổng lư Văn pḥng
của Bộ trưởng Kinh tế Hồ Tá Khanh trong chính phủ độc lập đầu
tiên của Việt Nam sau thời thuộc Pháp - Chính phủ Trần Trọng Kim
- cho tới việc khởi xướng thành lập nhóm “Tự Do Tiến Bộ” quy tụ
những trí thức yêu nước ở miền Nam ra tuyên ngôn hưng quốc,
nhưng ông Diệm,
với nề nếp chính trị xưa và nặng óc gia đ́nh,
đă bỏ tù những thủ lănh của nhóm này, mà người ta quen gọi là
nhóm Caravelle...
Chân dung Trần Văn Bá
Nguyệt san Quê Mẹ, số 63-64 Paris, tháng 2 năm 1985.
43. ĐÀO MỘNG
NAM
·
Giáo sư Hán Học
·
Nhà nghiên cứu Triết học Đông Phương.
...C̣n VNCH miền Nam trước đây, tới ngày nay, các lănh tụ có nhớ
lắm th́ cũng tới nhà thờ, chùa chiền, hoặc thánh thất... là
cùng, chưa hề thấy ai nghĩ tới “Hội Xuân”, lập bàn thờ Quốc Tổ
để ḿnh cùng dân chúng tới chiêm bái cả. Hẳn chúng ta c̣n nhớ
rơ, cứ mỗi độ Tết, Xuân về, dân chúng lại tự động kéo nhau tới
Lăng Ông, đền thờ vị anh hùng dân tộc đă có công mở mang dải đất
miền
Nam.
Trước khí thế đó, Chính phủ đă phản ứng bằng cách ra lệnh cấm mà
lư do chỉ v́ số dân chúng kéo nhau tới quá đông, không giới
nghiêm hẳn là sẽ dẫm xéo lên nhau mà chết.
Dinh Độc Lập xây cất để cho ḿnh và gia đ́nh ở th́ to mà đến thờ
Quốc Tổ th́ không có,
có đền thờ vị anh hùng khai quốc là Đức Tả quân Lê Văn Duyệt
trải qua hai triều Tổng thống vẫn không cao hơn thềm dinh Độc
Lập.
Quốc Đạo
Tạp chí Non Sông, số 1 Xuân Ất Sửu 1985 của Tổng Hội Sinh Viên
miền Nam California, Hoa Kỳ, trang 6.
44. PHAN NHẬT
NAM
·
Đại úy Quân đội VNCH.
·
Nhà văn với trên 10 tác phẩm viết về cuộc chiến tranh Quốc Cộng
tại Việt Nam.
...Chúng tôi cũng không chống Cộng v́ “khủng Cộng” (chữ của cha
Khai), v́ sợ hăi, tê liệt trước người Cộng Sản. Mười năm chiến
tranh (63-73) nặng nhất là hai ư hệ, chúng tôi là tầng lớp gánh
chịu đau đớn và cụ thể nhất. Chúng tôi cũng không như cha Khai,
cha Quỳnh, cha Nguyễn Lạc Hóa phải nhờ Tây giết Cộng (lẽ tất
nhiên chúng tôi xài súng Mỹ cũng như Cộng Sản dùng súng AK) mà
đă chiến đấu bằng chính đời sống ḿnh, c̣ng lưng xuống mang một
chiếc ba lô, tay cắp súng tay cầm thêm thùng đạn bấm đôi chân
trên núi rừng bạt ngàn của miền Nam để đánh Cộng Sản.
Tù
Binh và Ḥa B́nh
Hiện Đại, Sài G̣n, 1974, trang 413.
(Ghi chú: Cha Khai từng hô hào “tinh thần Ngô Đ́nh Khôi”, từng
rửa lễ hàng tuần cho TT Diệm và từng là Đặc sứ lưu động của TT
Diệm liên lạc các trại định cư của những người Công giáo di cư
Nghệ-Tĩnh-B́nh. Sau khi TT Diệm chết, v́ chịu ảnh hưởng thân
Cộng của Giáo Hoàng Paul VI, và bị ảnh hưởng của chủ trương thỏa
hiệp với Hà Nội của nhà Ngô, đă trở thành một linh mục phản
chiến hàng đầu trong nhóm Đối Diện.
-
Cha Hóa, bạn thân của anh em ông Diệm từng chỉ huy các đơn vị
lính đạo chống Cộng tại vùng Cà Mau-Bạc Liêu. Sau khi ông Diệm
chết giữ thái độ im lặng.
- Cha Quỳnh, thời chiến tranh Pháp-Việt là Tư lệnh Dân quân Tự
vệ vùng Phát Diệm. Thời Đệ Nhất Cộng Ḥa cha Hoàng Quỳnh ở tư
thế đối lập với chế độ Diệm. Sau khi ông Diệm chết, cha hoạt
động tích cực chống lại các phong trào đấu tranh của sinh viên
và Phật giáo. Cha Quỳnh đă chống lại Phong Trào Chống Tham
Nhũng của cha Thanh và đă cùng năm Linh mục khác lên Đài
Truyền H́nh bênh vực Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu).
45. TRẦN B̀NH
NAM (bút hiệu của ông TRẦN VĂN SƠN)
·
Cựu Hải quân Trung tá.
·
Cựu Dân biểu Quốc Hội Đệ Nhị Cộng Ḥa.
...Để thành lập tiền đồn chống Cộng tại miền Nam Việt Nam, Hoa
Kỳ đă đưa ông Ngô Đ́nh Diệm từ Mỹ về và bắt đầu kế hoạch thay
thế Pháp. Nhưng Cộng Sản với nhân sự và vũ khí đă gây sẵn ở miền
Nam
đă phát động cuộc chiến tranh phá hoại bằng cách
khai thác mọi sai lầm về chính sách đối với quần chúng của ông
Ngô Đ́nh Diệm nhất là chính sách tôn giáo.
Du kích Cộng Sản kiểm soát gần 2/3 đất đai miền
Nam
và đang chuẩn bị tổng tấn công dành chính quyền.
Hoa Kỳ Trên Bàn Cờ Đông
Nam
Á
Nguyệt san Độc Lập số tháng 5/1984
Stuttgart
- Tây Đức.
46. VŨ THẾ NGỌC
·
Giáo sư, Nhà văn, nhà báo.
·
Một trong những Sáng Lập Viên và Biên Tập Viên Nhật Báo Sóng
Thần tại Sài G̣n.
·
Chủ nhiệm Nguyệt san Việt Nam và Bán nguyệt san Việt
tại San José, Hoa Kỳ.
·
Tác giả: Bồ Đề Đạt Ma Tuyệt Quán Luận, Mùa Thu Hoa Vàng Viễn
Mộng Xanh.
...Sự thực ngày nay đă cho thấy Biến Cố Phật Giáo ở Huế chỉ là
những giọt nước cuối cùng. Trước đó đă có biết bao âm mưu đảo
chánh, biến động mà trước âm mưu của nhóm Đôn-Kim... là chính âm
mưu của nhóm Công giáo Bắc Việt do chính Bác sĩ Trần Kim Tuyến
chánh sở Mật vụ tổ chức (Pḥng Nghiên cứu Chính trị Tổng thống)
mà Phạm Ngọc Thảo móc nối.
...Chế độ Ngô Đ́nh Diệm mới là bá đạo. Lật đổ cái bá đạo kia đi
coi như chấm dứt một thể chế. C̣n TT Diệm hăy để cho Người thư
thả vui thú điền viên. Như thế mới chính nghĩa, mới xứng đáng
lớp người kế vị làm chủ dinh Gia Long.
Như thế có nghĩa là Hội Đồng Tướng Lănh hăy tù đày, giết hết bọn
ăn hại nấp dưới bóng uy quyền của TT Ngô Đ́nh Diệm, đồng bào cả
nước lấy làm hoan hỉ chấp nhận.
Những kẻ đáng chết là ông bà Ngô Đ́nh Nhu, Bộ trưởng Phủ TT kiêm
phụ tá Quốc pḥng Nguyễn Đ́nh Thuần, Nguyễn Lương, Trương Vĩnh
Lễ
(Chủ tịch phản đảo chánh 1960), Trương Công Cừu, Bùi Văn Lương,
Ngô Trọng Hiếu. Tướng lănh th́ có Nguyễn Khánh, Huỳnh Văn Cao,
Lê Như Hùng, Nguyễn Huỳnh. Về phía Quốc hội, Hà Như Chi... Phong
Trào Liên Đới Phụ Nữ th́ lắm mệnh phụ đáng chém.
Nhật báo Ḥa B́nh, Sài G̣n, trước 1975.
...Viết làm sao được khi ông con nuôi “Cụ Diệm” kéo lính về
“giết Cụ” rồi vài năm sau lại cho tổ chức “truy điệu Cụ” long
trọng. Viết làm sao khi ngài Dân biểu đồ đệ “Cụ” trong ngày
11-11-63 th́ trốn Mỹ, sau khi cách mạng thành công, th́ bước ra
“chỉ điểm” cho cách mạng về tội lỗi Ngô Đ́nh, rồi vài năm sau
lại tổ chức “Phục Hưng Tinh Thần Cụ”...
Một ṿng Ta Bà
Bán Nguyệt san Việt số 5 ngày 1-11-1983 tr.5 và 6.
47. LƯ ĐẠI NGUYÊN
·
Tác giả Ḍng Sinh Mệnh Văn Hóa Việt Nam và nhiều tác phẩm
nghiên cứu chính trị, văn hóa, tôn giáo
·
Trong nhóm chủ trương Nhật báo Sóng Thần, Sài G̣n
...Người Mỹ xuất hiện tại miền Nam
Việt
Nam
qua lá bài Ngô Đ́nh Diệm
...Ngô Đ́nh Diệm về nước với
sự
bảo trợ trọn vẹn của Giáo hội Đạo Thiên Chúa,
lại được các đoàn thể và nhân sĩ quốc gia đón nhận thật t́nh.
Thế nhưng Ngô Đ́nh Diệm đă về nước mang theo một sứ mạng quốc tế
mới: Đánh tan mọi lực lượng của Pháp là các Giáo phái miền Nam.
Theo quan niệm của người Tây phương, b́nh diện đó là lực lượng
duy thần của Đạo Thiên Chúa.
Chính v́ tính cách quốc tế này mà các đoàn thể, nhân sĩ quốc gia
trở thành lạc lơng.
...Quốc dân lần lần bỏ nhà Ngô. Nếu họ không đi với Cộng Sản th́
nấp vào cửa chùa. H́nh thái Phật giáo, từ ngàn xưa vốn đă lẩn
vào dân tộc, giờ đây bị nhà Ngô đẩy vào thế phải lộ mặt thành
lực lượng cụ thể. Sau khi triệt hạ các giáo phái miền Nam, đánh
tan lực lượng quốc gia rồi, nhà Ngô đặt Phật giáo làm đối tượng
cuối cùng ở Việt Nam.
Quyền hành từ nay lănh tụ cai trị Ngô Đ́nh Diệm chuyển dần sang
tay lănh tụ chính trị Ngô Đ́nh Nhu, Tổng Bí thư đảng Cần Lao
Nhân Vị.
...Thất bại của Nhu là ở chỗ bỏ địa bàn chiến lược quốc tế để
rút về chiến lược quốc gia.
V́
chín năm cai trị Nhu-Diệm đă đánh mất yếu tố căn bản của dân tộc
là nhân tâm bằng sự dung túng thối nát, bằng hành động tiêu diệt
tôn giáo
Người Việt, nhất là khối Phật tử trung thành, không thể chấp
nhận
chủ trương Thiên Chúa giáo hóa miền Nam.
...Để thỏa chí vẫy vùng và tự kiêu tự đại. Nhu ngầm liên lạc với
Pháp, với Cộng Sản để gây súy đồ thống nhất Việt Nam
trong ḥa b́nh. Thế nhưng chí bất cập lực, v́ quá tham lam nên
chuốc lấy thảm bại. Sau khi được Pháp và Cộng Sản ngầm giúp, Nhu
dùng Diệm để cầm chân Mỹ rồi thẳng tay triệt hạ lực lượng chống
đối cuối cùng là Phật giáo. Nhưng ngọn lửa tự thiêu bùng lên,
lớp trẻ lao xuống đường làm cách mạng...
Ḍng vận động cách mạng Việt
Nam
Sài G̣n tháng 6 năm 1967, trang 18, 19 và 20
48. TRẦN NHĂ NGUYÊN
·
Nhà báo.
·
B́nh luận gia chính trị của một số báo chí Hải ngoại.
...Bài học của nền Đệ Nhất Cộng Ḥa: Lư thuyết chỉ đạo không
thực tế, chiến lược mâu thuẫn, thiếu cán bộ đúng đắn và có khả
năng, không nắm vững chiến thuật,
lẫn lộn gia đ́nh với quốc gia,
không kết hợp được các mặt chính trị trên cùng một chiến tuyến,
không thống hợp được toàn dân... Sự thất bại nhất định phải đến.
Tạp chí Độc Lập số 4/83, Tây Đức 4/1983 tr.27, 28.
49. HẠO NHIÊN (bút hiệu của ông TRẦN THẾ NGỮ)
·
Giáo sư.
·
Trí thức Thiên Chúa giáo.
Đúng như lời bàn của Cụ Lê Minh Trực và của Cao Thế Dung trong
các bài báo đă nêu trên từ 1940 đến 1975 chỉ có và chỉ có tập
đoàn Cộng Sản do Đế Quốc Nga Xô lănh đạo và tay sai ủy nhiệm Hồ
Chí Minh-Lê Duẩn tương tranh với tập đoàn tay sai Tư Bản do Đế
Quốc Mỹ lănh đạo và tay sai các Chính phủ ủy nhiệm miền Nam
(Diệm - Nhu rồi Thiệu). Không ai phủ nhận hai anh em cố Tổng
thống Diệm đều là những nhà ái quốc muốn nhân làm tay sai giai
đoạn để có phương thế chống Cộng và phát triển xứ sở. Nhưng v́
lư do nào đó và v́ dựa lưng vào Mỹ nên không được sự hợp tác mà
c̣n bị
các thành phần dân tộc chống đối mănh liệt.
Trong khi ấy quan thầy Mỹ lại đổi chánh sách nên giàn cảnh để
thanh toán một cách hợp lư hai anh em nhà Ngô và xóa tan nền Đệ
Nhất Cộng Ḥa. Tôi xin gọi chế độ miền Bắc là bọn thuần túy tay
sai; chế độ miền
Nam
Đệ Nhất Cộng Ḥa là tay sai bán phần và chuẩn bị gỡ ṿng nô lệ
của quan thầy bị thất bại. Nền Đệ Nhị Cộng Ḥa là tập thể quân
phiệt tay sai toàn phần. Bằng chứng là Diệm, Nhu, Cẩn bị thảm
sát và Thiệu, Khiêm, Viên, Quang được rước đi với đầy đủ gia
nhân và hành trang một cách an toàn để hưởng cảnh về hưu an lạc.
Cao Thế Dung cũng đồng quan điểm đó một cách dứt khoát là
tất cả thành phần dân tộc dù ở đảng phái, tôn giáo, công chức,
nông dân v.v... đều bị đàn áp thẳng tay và c̣n bị cưỡng bách,
trưng dụng khai thác phục vụ guồng máy tay sai hai miền Nam-Bắc.
Chúng ta có mất nước không?
Bán nguyệt san Thức Tỉnh số 103, Los Angeles Hoa Kỳ, 1983,
trang 16.
50. NGUYỄN KHẮC NGỮ
·
Giáo sư Sử Địa Đại Học Sài G̣n.
·
Sử
gia, tác giả Những Ngày Cuối Cùng của VNCH.
... Trong khi ấy ở miền Nam, Ngô Đ́nh Diệm lại áp dụng chính
sách độc tài, gia đ́nh trị. Ông và em ông đă tổ chức Đảng Cần
Lao Nhân Vị Cách Mạng, lập các cơ cấu mật vụ để củng cố chính
quyền. Ông
dẹp các đảng phái quốc gia, đàn áp các phe đối lập nên dân chúng
càng ngày càng chán ghét và ngả về phía Việt Cộng một cách dễ
dàng.
Từ đó t́nh h́nh miến Nam ngày càng bi đát, Việt Cộng mở rộng các
khu vực ảnh hưởng, kiểm soát được đến 50% diện tích nông thôn.
Những Ngày Cuối Cùng Của VNCH
Nguyễn Khắc Ngữ-Montreal Canada 1979, tr. 4, 5.
51. NGUYỄN NHO
... Với cơ hội ngàn vàng ấy: thiên thời địa lợi nhân ḥa, ông
Diệm đă làm được ǵ cho quốc gia? Thay v́ bắt tay vào việc xây
dựng, bắt nguồn từ hạ tầng cơ sở, lùng bắt tiêu diệt những con
chốt nằm vùng gài lại để tránh hậu hoạn sinh sôi nẩy nở, th́ lại
dùng phương tiện quốc gia vào việc suy tôn cá nhân, tung hô, kết
bè, nịnh bợ...
tiếp theo sau là sự chia rẽ,
đàn áp tôn giáo, kỳ thị địa phương, trong mưu toan củng cố địa
vị, áp đặt một thể chế giật lùi của chế độ phong kiến.
Biến cố 1963 là biến cố tất nhiên phải tới.
Từ
20/7/54
đến 30/4/75
Tạp chí Đông Phương số 5, tháng 8/1983 Midway City, Hoa
Kỳ.
52. LÊ QUANG OÁNH
·
Linh mục Thiên Chúa giáo
Kính thưa quư vị,
Chúng tôi, LM Lê Quang Oánh nhân danh khối Giáo sĩ Đồng Tâm cùng
đại diện các đoàn thể khác của chúng tôi kính gởi đôi lời huyết
lệ như sau:
“Rất đau buồn cho thế đạo nhân tâm, xin kính cẩn phân ưu cùng
quư vị và các quư Phật tử trong cuộc tang thương vào dịp lễ Phật
Đản năm nay ở Cố Đô Huế, tán đồng quan điểm đấu tranh cho “Tín
ngưỡng Tự Do”, không đào ngũ, không yếu hèn. Ḱa dưới quốc kỳ
Việt Nam
bao chiến sĩ anh hùng ta hy sinh trên khắp ngả đường đất nước.
Tinh thần ái quốc ấy từ lâu đă được hun đúc bởi tinh hoa các tôn
giáo tự nhiên và siêu nhiên.
“Xin nghiêng ḿnh mặc niệm các linh hồn tử sĩ, chia buồn với gia
đ́nh họ và an ủi các nạn nhân trong cuộc đổ máu này.
“Chúng tôi lên án “tội bất công” đă giết hại đồng bào vô tội.
Thật là
tàn bạo, dă man, phản dân chủ, phản tự do, phản đạo đức, làm
nhục cho quốc thể Việt
Nam,
một nước văn hiến trên bốn ngàn năm lịch sử.
“Dám quả quyết rằng “Nhân Nghĩa” sẽ thắng. Những màu cờ tượng
trưng cho công bằng, bác ái, nhân đạo và ḥa b́nh như quốc kỳ
Vatican, Hội kỳ Hồng Thập Tự, Đạo kỳ Phật giáo, Thánh kỳ Maria
vẫn c̣n măi măi tung bay trên đất Việt thân yêu và khắp toàn
cầu, mặc dầu có sàm ngôn xuẩn động
xúc phạm tinh thần Phúc âm mà Đức Giáo Hoàng đă diễn đạt trong
thông điệp Ḥa B́nh Trên Thế Giới,
một văn kiện rất thời danh.
“Đức Giáo Hoàng Joan 23 khi tiếp phái đoàn Phật giáo Nhật Bản đă
nói với 19 Thượng Tọa rằng: “Công giáo và Phật giáo chúng ta đều
phụng sự cho Ḥa B́nh”.
Trên hồ Than Thở Đà Lạt 12 tháng 5 năm 1963.
Đồng kư với Linh mục Lê Quang Oánh trong lá thư gởi Ḥa Thượng
Hội chủ Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam, và Thượng Tọa Trị sự trưởng
Giáo Hội Tăng Già Nam Việt gồm có các vị sau đây:
-
Linh mục: T. Vơ Quang Thiêng.
-
Nữ sinh M. Ngọc Lan Hương.
-
Lao công A. Hoàng Tŕ Siêu.
-
Thân hào N. Thanh Lục.
- Tu sĩ P. Viên Tô Tư.
- Giáo hữu B. Huỳnh Phú Sổ Sỹ.
-
Thanh niên V. Lao Kim Chi.
-
Nhân sĩ M. Đào Văn Hộ.
Thư này c̣n được sao kính gởi Đức Khâm sứ và các Linh mục Công
giáo.
Việt
Nam
Phật Giáo Tranh Đấu Sử
Hoa Nghiêm, Sài G̣n 1964. Trang 159, 160.
53. NGUYỄN HỮU PHIẾM
·
Bác sĩ Y Khoa
·
Cựu Bộ trưởng thời Quốc trưởng Bảo Đại.
... Có người cho rằng, dù cho có giao du với Nhất Linh th́ đă
sao, nhất là trong trường hợp tôi, vốn quen biết anh từ lâu, lại
là thầy thuốc của gia đ́nh anh nữa; nhưng theo tôi, phải
sống dưới chế độ độc tài, như chế độ họ Ngô, mới thấy rằng người
dân không có quyền ǵ hết
đă đành, lại không có cả cái quyền chơi với bạn nữa, nhất là khi
người bạn đó lại đứng về phe đối lập như Nhất Linh. Nếu không
tất sẽ bị khủng bố, và nếu là một công chức, sẽ bị sa thải, “nồi
cơm sẽ bị bể” như ta nói. Điều bi đát này chính tôi đă được tai
nghe một cựu công chức cao cấp của Ngô triều thuật lại.
... Nhất Linh (...) trút hơi thở cuối cùng trong đêm hôm đó. Anh
đă được toại nguyện,
đă được chết ngày 7-7-63 là ngày “song thất” của kẻ đă phản dân
hại nước.
... Cái chết của Nhất Linh đă gây nhiều bối rối cho chính quyền
Ngô Đ́nh Diệm, nhất là cho vợ chồng Ngô Đ́nh Nhu, lồng lộn lên
như con thú dữ. Chúng sợ người sống đă đành, chúng sợ và thù
ghét cả người chết nữa, những người chết cồng kềnh (les morts
encombrants) như chúng tôi nói.
Trước kia chúng sợ cái chết của Thượng Tọa Thích Quảng Đức, ngày
nay chúng sợ cái chết của Nhất Linh, không những v́ Nhất Linh là
một chiến sĩ Cách mạng quốc gia có rất nhiều uy tín ở trong nước
cũng như ở ngoại quốc, mà lại c̣n là một văn hào tên tuổi, được
giới thanh niên trí thức mến chuộng.
Tôi dám nói, không sợ nói ngoa, là từ lúc Nhất Linh nằm xuống
cho tới khi đưa anh về nơi an nghỉ cuối cùng ở nghĩa trang G̣
Vấp, chính quyền Ngô Đ́nh Diệm đă mất ăn mất ngủ, và t́m đủ mọi
cách để phá. Bằng cớ là ngay sau khi anh mất, họ ra lệnh làm một
cuộc phẫu nghiệm tử thi (autopsie), mặc dầu không có sự ưng
thuận của gia đ́nh.
... Công an và mật vụ của Nhu-Diệm nhiều thật đấy nhưng chúng
đâu có ngăn nổi anh em sinh viên khiêng linh cữu của Nhất Linh
từ nhà xác ra tận xe tang. Có người khóc Nhất Linh để thương
tiếc một chiến sĩ quốc gia chống Cộng, suốt đời tranh đấu cho tự
do dân chủ thế mà lại bị những kẻ đội lốt quốc gia bức tử.
Chân Dung Nhất Linh
Nhiều tác giả, Văn xuất bản tại Sài G̣n tháng 6/1966 các trang
20, 24, 27, và 34.
54. LÊ PHỐ
·
Giáo sư Mỹ thuật Paris
·
Cố vấn Mỹ thuật Chính phủ (1950-1954)
... Tôi chỉ là một họa sĩ, tôi không làm chính trị. Chỉ một lần,
hồi Thế chiến thứ hai, tôi cùng với Bửu Hội và Phạm Duy Khiêm
đăng lính chống Đức. Nhưng đây là sự tham gia của trí thức chống
nạn Đức Quốc Xă. Thời Bảo Đại tôi được mời làm Cố Vấn Mỹ thuật,
không có ǵ chính trị. Tôi chỉ muốn làm đẹp cho quê hương. Tôi
ghét phải chống sự hung ác, giết người. Ông Bảo Đại tuy chẳng
làm được ǵ nhưng không hại ai, không giết nhiều người. Ông Diệm
không hung ác, nhưng các em ông ấy,
Nhu, Cẩn..., và gia đ́nh ông ấy quá tàn bạo, họ giết quá nhiều
người.
Thời Nguyễn Văn Thiệu cũng vậy. Lư do v́ sao tôi không muốn về
Việt Nam qua các triều đại này, dù có nhiều anh em mời mọc, thúc
hối. Nhưng ḷng tôi vẫn mong có một ngày trở lại để làm một cái
ǵ cho nghệ thuật Việt Nam. Đối với Cộng Sản ấy à? Dĩ nhiên tôi
cực lực chống đối.
Họa sĩ Lê Phổ, Người vẽ nắng
Giải phẩm Quê Mẹ Xuân Giáp Tư số tháng 2 Paris năm 1984, trang
19.
55. QUANG PHỤC
·
Nhà báo
... Thêm lần nữa, nhân dân Việt Nam đă chiến thắng. Tiếng súng
cách mạng ngày 1-11-63 đă xô đổ tan tành chiếc ngai vàng của một
bạo chúa.
... Ngay sau khi ông Ngô Đ́nh Diệm tuyên bố thành lập nền Cộng
Ḥa Việt Nam, sự chống đối đă phát hiện. Các đoàn thể Cách mạng
cũng như các lực lượng Giáo phái đă công bố nhiều tài liệu vạch
trần các thủ đoạn xảo trá của ông. Và một sự việc quan trọng đă
xảy ra: đó là sự ra đi của một nhóm đông trong lực lượng Cao Đài
Liên Minh v́ lực lượng Cao Đài đă từng về hợp tác với ông Diệm
từ gần một năm trước. Những người đầu tiên bày tỏ thái độ tích
cực này dĩ nhiên không phải là những người thiếu thiết tha với
một chính thể Cộng Ḥa. Nhưng đồng thời với sự thiết tha đó, họ
c̣n đ̣i hỏi sự
trong trắng và ngay thẳng
nơi những người lănh đạo quốc gia. Chính v́ thế mà trong khoảng
thời gian cuối năm 1956, sang đầu năm 1957, họ đă lần lượt ra đi
sau khi gởi về cho ông Diệm những lá thư đầy lời lẽ chua chát.
Trong các thư này, những người lănh đạo các lực lượng trên đă
mong ông Diệm coi thái độ của họ như một lời cảnh cáo để thôi
tiếp tục
sự lường gạt nhân dân và lường gạt những người thực tâm yêu nước.
Tuy nhiên, ông Diệm không phải là một người dễ dàng phục thiện.
Ông đă tự vạch ra một con đường và ông không muốn đổi hướng. Sự
may mắn giúp ông thoát khỏi cuộc mưu sát tại Ban Mê Thuột trong
thời gian kế đó càng khiến ông tin ở con đường của ông hơn. Thực
ra, người ta cũng có thể bảo là cơn giận dữ đă buộc ông không
phục thiện. Nhưng bề nào
th́ con đường ông đi vẫn không khiến thỏa măn ước nguyện của
nhân dân Việt Nam.
Đó là lư do khiến mỗi ngày nhân dân càng thêm xa ông và phong
trào đối lập đủ phát triển mạnh mẽ. Giữa khoảng đại dương ngầm
sóng đó,
ông Diệm đă lèo lái con thuyền địa vị của ông bằng cách hạn chế
mọi quyền tự do, từ tự do ngôn luận, tới tự do lập hội. Ông cố
gắng đào tạo một số tay sai trung tín và tiếp tục đi sâu vào con
đường v́ nhà v́ cá nhân ông chứ không v́ đất nước.
Thời gian này khó kéo dài cho tới năm 1960 và người ta có thể
coi là khoảng thời gian tương đối nhàn hạ nhất của ông Diệm. Các
phong trào cách mạng, các đoàn thể chính trị đối lập, v́ c̣n
phải lo củng cố thêm hàng ngũ nên đă cắn răng nhường bước cho
ông tung hoành.
Đất nước chuyển ḿnh
Nguyệt san Minh Tân-Hội Khổng Học Việt Nam
Số tháng Giêng 1964, Sài G̣n trang 8 và 9.
56. THIÊN NHẤT PHƯƠNG (bút hiệu của ông NGUYỄN VĂN CHỨC)
·
Cựu Nghị sĩ Quốc hội Đệ Nhị Cộng Ḥa
·
Luật sư.
·
Trí thức Thiên Chúa Giáo.
... Bài học Tối Cao Pháp Viện là bài học “trí thức hèn hạ”. Trí
thức hèn hạ, cũng giống như tướng lănh hèn hạ, cũng giống như
đứa vô học hèn hạ. Ba hạng người này gặp nhau ở một điểm: dễ
thay đổi chủ, dễ trở cờ. Lịch sử ngay trước mắt:
Hầu hết những kẻ xu nịnh Nguyễn Văn Thiệu cũng là những kẻ xu
nịnh nhà Ngô.
Các ông Trần Văn Lắm, Trần Trung Dung, Ngô Khắc Tỉnh, Phạm Như
Phiên, Vương Văn Bắc... các tướng Trần Văn Đôn, Huỳnh Văn Cao...
Lịch sử ngay trước mắt: Trần Văn Dĩnh, cựu Đại sứ Việt Nam tại
Hoa Thịnh Đốn, một trí thức thấm nhuần “Cần Lao Nhân Vị” hiện
nay đang hoạt động cho Cộng Sản trên đất Mỹ.
Khuyển
Tạp chí Việt Nam Hải Ngoại số 33, ngày 1-10-1978-San
Diego, Hoa Kỳ.
57. TRẦN KIM QUAN
·
Dược sĩ.
·
Phó Chủ tịch Hội Truyền Bá Quốc Ngữ.
·
Tổng Thư kư Hội Đồng Thập Tự Việt Nam.
·
Được Việt Cộng mời giữ chức Chủ tịch Mặt trận Dân tộc Giải phóng
Miền Nam nhưng từ chối v́ thân phụ bị Việt Minh sát hại.
Năm 1954, Cộng Sản vẫn c̣n núp dưới chiêu bài dân tộc trong khi
Ngô Đ́nh Diệm, một cựu Thượng thư của triều đ́nh phong kiến Huế,
trước làm việc cho chế độ Thực dân Pháp, sau lại móc nối với Mỹ
và do Mỹ đưa về Việt Nam. Dưới mắt tôi lúc đó, Diệm đại diện
cho cá nhân và gia đ́nh ông ấy, làm tay sai cho Mỹ và âm mưu
gây lại chiến tranh. Chính v́ nghĩ như vậy, tôi chủ trương lập
Phong Trào Bảo Vệ Ḥa B́nh.
Phỏng vấn của Tạp chí Việt Nam Hải Ngoại số 76
ngày 31-7-1980-San Diego, Hoa Kỳ, trang 64.
58. LÊ QUÂN
·
Bút hiệu của một cựu giáo sư Viện Đại học Huế.
·
Nhà Văn, nhà báo.
... Nhưng chế độ ông Diệm đă sụp đổ. Quá khứ đă qua rồi. Những
con người của một thời đă qua đó cũng đă không c̣n như cũ.
Khơi lại đống tro tàn của lịch sử là điều vô ích nếu nó không
nhằm mục đích soi sáng cho hiện tại.
Ở đây bên việc đánh tan những áng mây ngộ nhận, xuyên tạc đă
từng làm xót xa quần chúng Phật tử, việc khơi lại nó cũng c̣n
cho chúng ta những bài học lịch sử quan trọng không kém. Đó là
những bài học về sự tồn tại và hủy diệt của một chế độ, về sự
cần thiết phải tôn trọng và phục vụ cho sự công bằng xă hội,
phải tôn trọng và phục vụ v́ nỗi đau khổ và khát vọng của muôn
dân, cũng như phải nhớ rằng: Cái chết bất cứ của một người
dân-dù nhỏ bé đến đâu-tự bản chất cũng đều mang tất cả cái ư
nghĩa đau khổ như cái chết của một bậc Đế Vương to lớn. Chính
trong những bài học về sự tồn tại và hủy diệt như thế mà chúng
ta dũng mạnh lên đường đi t́m một b́nh minh mới cho Tổ quốc với
tất cả niềm tin của những con người Việt Nam đă được nuôi dưỡng
bằng giáo lư chân chính của bất kỳ tôn giáo nào: Cao Đài, Ḥa
Hảo, Thiên Chúa giáo, Nho giáo, Phật giáo th́ hôm nay vẫn cùng
đứng trên một mảnh đất: Dân tộc; vẫn cưu mang cùng một nỗi khổ:
Cộng Sản; và đều cùng một khát vọng giải thoát khỏi tai họa Cộng
Sản ác nghiệt.
Những xuyên tạc, ngộ nhận về Phật giáo Việt Nam
Nguyệt san Khai Phóng số 3 ngày 30-4-1981-Los Angeles.
Trang 39 đến 48.
59. PHẠM NAM SÁCH
·
Luật sư
·
Nghị sĩ Quốc hội Đệ Nhị Cộng Ḥa Việt Nam.
... Ông Diệm vốn gịng quan lại, chịu ảnh hưởng Nho học, trọng
lẽ quân sư phụ và tin vào ngũ thường trong cách xử thế. Quan
niệm thiên mệnh của nhà Nho khiến ông Diệm tin rằng ông có một
sứ mệnh Thượng Đế trao cho để cứu dân Việt khỏi tai ương Cộng
Sản. Như một ông vua tin vào thiên mệnh, ông Diệm cũng tin vào
thiên mệnh. Và dần dà
ông hành xử như là đại diện có uy quyền của Thượng Đế thực.
Vốn quan lại từ trong nôi, từ nhà trường (Quốc học Huế, Hậu bổ
Hà Nội) và từ trong nếp nghĩ đến hành động mỗi ngày, ông Diệm tự
coi như là một thứ “dân chi phụ mẫu”. Ông không chịu nhận ra
chân lư nếu đó không phải là chân lư của ông. Ông tự cho một lời
nói, một việc làm của ông là gương mẫu, mọi người phải y thế mà
làm...
Nhưng bắt đầu từ năm thứ tư (1959) trở đi th́ uy tín và hiệu quả
chính trị của ông đi xuống. Nó khởi sự đi xuống với bộ luật Gia
đ́nh mà tác giả không ai khác hơn là bà Ngô Đ́nh Nhu, nhũ danh
Trần Thị Lệ Xuân. Người ta đồn đại rằng câu chuyện cấm ly hôn
này chỉ để cột chặt chân ông C. chồng bà Trần Thị Lệ Chi, bào
muội của bà Nhu. Qua đạo luật gia đ́nh, người thức giả nhận thấy
ảnh hưởng rơ rệt của Thiên Chúa giáo. Từ nhận định này nhem nhúm
dần dần cái ư nghĩ rằng
ông Diệm muốn đem cả dân Việt miền
Nam
vào đạo Thiên Chúa.
Không thể phủ nhận vai tṛ ưu tiên của Thiên Chúa giáo trong
thời gian ông Diệm ở chánh quyền.
Từ
lư thuyết, triết lư Cần Lao Nhân Vị, qua hành động người ta đều
cảm thấy hoặc nh́n thấy bóng dáng những vị linh mục, những nhà
xứ.
Trung tâm nghiên cứu, phát triển và huấn luyện cán bộ cho lư
thuyết Nhân Vị là thị trấn Vĩnh Long, nơi được mệnh danh như
Vatican của VNCH. Quân nhân, công chức, từ nhỏ đến lớn thảy đều
phải theo học lớp huấn luyện Nhân Vị ở Vĩnh Long. Soạn thảo và
phụ trách huấn luyện phần lớn là các linh mục dưới sự giám sát
của giám mục Ngô Đ́nh Thục.
... Biến chính 1 tháng 11 năm 1963 chỉ là một cái ǵ phải có để
kết thúc một giai đoạn suy vi thậm tệ của miền Nam.
Ông Diệm ít nhiều đă biết đến t́nh trạng suy thoái trong sự lănh
đạo của ông. Vốn tính bướng bỉnh, tự kiêu ông không nghe những
lời khuyến cáo. Ngược lại chế độ mỗi ngày một đi vào sai lầm tệ
hại. Hàng ngũ nịnh thần mỗi ngày một đông và người thức giả chỉ
c̣n bưng tai bịt mắt nếu không phải nằm trong lao tù. Ngay những
người Thiên Chúa giáo cũng nhận ra sự lung lay của chế độ và một
số đă lên tiếng yêu cầu ông Diệm cải tổ Chính phủ và sửa đổi
chính sách...
Về
Ngày
1-11-1963
Tạp chí Hồn Việt số 3 Bộ Mới năm thứ 8, Califonia Hoa Kỳ, trang
23, 45 và 63.
... Từ năm 1954 đến 1963, chế độ bán phong kiến và bán thuộc địa
đă giam cầm dân tộc ta trong bùn lầy của
ích kỷ gịng họ và cá nhân, của những tư tưởng lạc hậu, phản dân
tộc và phản tiến bộ.
Biến chính 1 tháng 11 năm 1963 có được kết quả v́ nó
đúc kết ư nguyện toàn dân.
Nhưng những kẻ chủ xướng không mang bản chất cách mạng, đầu óc
ít nhiều nhiềm tánh nô lệ, hưởng thụ cá nhân, kém cỏi về cả
chính trị lẫn học vấn, đức bạc mà tham vọng cao, nên thay v́ mở
ra một chu kỳ cách mạng cho nhân dân th́ lại
khép kín trong quyền lợi quân phiệt với nhau, nhắm mắt làm theo
nước ngoài
để
an bề địa vị. Quyền lợi của hai đế quốc Tây và Đông, vốn xung
đột, giờ đây t́m được thí điểm là đất nước chúng ta.
Chính Danh Kháng Chiến
Tuần báo Tin Việt số 39, ngày
28-10-1984,
Santa Ana, Hoa Kỳ.
60. SÁNG DỘI MIỀN
NAM
·
Tạp chí. (Xuất bản tại Sài G̣n).
Trong chính thể cũ của nhà Ngô, v́
kẻ
cầm quyền bất tài nên ghen sợ người tài và v́ độc tôn nên không
ưng cho ai có ư kiến ǵ khác lạ
góp vào việc trị nước an dân. Bởi thế mà ngoài số nhân tài bị tù
đày ám hại, ngoài số người rút ra hải ngoại lưu vong, đại đa số
người khác đă thụ động đề kháng và nhân dân hết sức dửng dưng
với mọi chính sách nhà nước.
Vận Hội Mới
Bài Quan Điểm, Tạp chí Sáng Dội Miền
Nam
bộ mới số 1, Sài G̣n 1964.
61. DOĂN QUỐC SĨ
·
Nhà văn, tù nhân Lương Tâm của Amnesty International (sau 1975)
·
Giáo sư Đại học Văn Khoa và Đại học Vạn Hạnh, Sài G̣n.
·
Tác giả cuốn: Ba Sinh Hương Lửa, Người Việt Đáng Yêu, Khu
Rừng Lau, và rất nhiều tác phẩm nghiên cứu văn chương khác.
Bảo là người Mỹ đă giết Diệm. Không!
Diệm đă chết trong ḷng dân tộc
từ lâu. Mỹ chỉ đến lượm xác sống của y.
Giai phẩm Chó
Đăng lại
trên Tạp chí Việt Nam Hải Ngoại số 8
ngày 15-9-1977 San Diego, Hoa
Kỳ.
Sau khi dân tộc đă bị Hồ Chí Minh lừa, Ngô Đ́nh Diệm là một
trường hợp hăn hữu được dân tộc trao trọn vẹn cho niềm tin trước
khi y tự chứng minh bằng cách hành động. Diệm không biết hưởng
diễm phúc đó.
Quyền hành đă nắm trọn và chia cho anh em trong nhà. Kinh tế
quốc gia đă nắm trọn và ban tài phát lộc cho gia nô.
Nghĩ rằng như vậy th́ Tần Thủy Hoàng từ nhất thế đến vạn thế là
điều chắc rồi c̣n ǵ. Nhưng
dân tộc đă nói KHÔNG,
và lưỡi cày Kim Cương đă cày ruỗng đất đứng của y rồi c̣n đâu.
Người Việt Đáng Yêu,
Lời Mở Đầu
Nhà xuất bản Sáng Tạo, Sài G̣n, 1965.
62. NGÔ QUỐC SĨ
·
Giáo sư, nhà thơ.
·
Trong nhóm chủ biên Tạp chí
Ngày Về,
Colorado và Califonia.
... Trở lại trường hợp Việt Nam, sự khủng hoảng niềm tin cũng đă
tạo nên bao rối ren và đưa tới những thất bại ê chề. Giai đoạn
1956 đến 1960 được coi là giai đoạn tạm ổn định nhờ sự tin tưởng
của dân chúng vào chính quyền. Nhưng sau đó,
những lỗi lầm của gia đ́nh họ Ngô đă làm cho dân chúng dần dần
mất tin tưởng.
Sự chống đối càng ngày càng mạnh và sự xâm nhập của Cộng Sản, v́
thế, càng ngày càng gia tăng.
Niềm Tin Và Lẽ Tất Thắng
Tạp chí Người Việt Tự Do số 63, ngày 15/7/1980 Tokyo, trang 37.
63. LÊ VĂN SIÊU
·
Giáo sư Đại học Văn Khoa, Đại học Vạn Hạnh, Sài G̣n.
·
Sử
gia.
·
Tác giả các công tŕnh nghiên cứu văn hóa và văn minh Việt Nam:
Việt Nam Văn Minh Sử Cương (1967), Việt Nam Văn Minh
Sử Lược (1972), v.v...
... Về sách và báo chí th́ hồi tiền chiến, dưới thời Pháp thuộc,
văn nhân kư giả c̣n hưởng được nhiều tự do dân chủ hơn dưới
chính thể Cộng Ḥa (NĐD) ngày nay.
Tập Kỷ Yếu hội Bút Việt được trích đăng lại trong
“Văn Hào và Nhà Cách Mạng Nguyễn Tường Tam”.
Tạp chí Khai Phóng số 5 ngày 1-9-1981 từ trang 27 đến 33.
Los Angeles, Hoa Kỳ
64. TRƯƠNG BẢO SƠN
·
Chiến sĩ Cách mạng (Việt Nam Quốc Dân Đảng)
·
Giáo sư.
·
Nhà văn.
... Anh đă biết thoái. Anh đă sửa soạn bước thoái của anh kịp
thời đúng lúc. Chết để
dội thêm trái bom vào cái chế độ độc tài tàn bạo của anh em Ngô
Đ́nh Diệm.
Chết để thức tỉnh biết bao nhiêu người nhất là giới thanh niên,
sinh viên và học sinh. Để thúc đẩy cho cuộc cách mạng toàn dân
sớm bùng nổ và hoàn thành. Cái chết của anh cũng tuyệt hảo, cũng
cao cả, đẹp như sự nghiệp văn chương và cách mạng của anh.
Chân Dung Nhất Linh
Đại Nam, Sài G̣n, tái xuất bản tại Hoa Kỳ tr. 14.
(Về cuộc tự vận của văn hào Nhất Linh để chống lại chế độ Ngô
Đ́nh Diệm).
65. LÊ TÁ
·
Cựu Hiệu trưởng trường Trung học Vơ Tánh, Nha Trang.
·
Cựu Thanh tra Nha Trung học.
... Nói về chuyện cũ, tôi kể anh nghe thêm về ông Diệm. Tôi có
ba người thân biết rơ ông Diệm kể như sau:
1.
Ông Huỳnh Ḥa. Hồi cuối tháng 6/54, Huỳnh Ḥa và tôi đến
Paris.
Đến nhà người bạn là Cao Văn Chiểu, bí thư của ông Diệm tại
Pháp. Ông này nói: hai anh ở bên nhà mới qua, để tôi giới thiệu
với Cụ để hai anh nói cho Cụ rơ t́nh h́nh chứ Cụ cứ tin mấy cái
thơ ở bên nhà, sai hết. Tôi không đi, chỉ Huỳnh Ḥa đi thôi. Đi
về, Huỳnh Ḥa kết luận: ông Diệm rất tầm thường, không có ư thức
chính trị nữa là khác.
2.
Một người bạn thân, giáo viên người Huế, bạn học với ông Diệm ở
trường Pellerin (Huế). Ông Diệm đậu Diplome, ông ta hỏng. Ông
này cũng nói ông Diệm không có ǵ đặc biệt hết, tầm thường lắm.
3.
Đại tá Nguyễn Quang Hoành th́ nói mỗi khi ông Diệm đi kinh lư
hoặc khi nào cần nói điều ǵ th́ Trần Ngọc Liên, Bộ trưởng phải
soạn trước cho ông.
Riêng tôi th́ có lần các Hiệu trưởng Trung học và Thanh tra họp
ở Sài G̣n, được ông Diệm tiếp tại dinh Độc Lập. Tôi bị ngồi hàng
ghế đầu, cách ông Diệm 3m. Thật là một giờ cực h́nh. Ông ta nói
ǵ mà không đầu đuôi thứ tự ǵ hết. Đụng đâu nói đó. Buồn ngủ
quá sức mà cũng phải ráng mở mắt.
Trích thư riêng từ Olympia, Washington ngày
12/4/1984 gửi ông Lê Nguyên Long ở Fresno và
được giao lại cho tác giả để làm tài liệu.
66. TRƯƠNG NHƯ TẢNG
·
Cựu Bộ trưởng Tư Pháp của Chính phủ Lâm Thời Cách Mạng Miền Nam
(Mặt trận Giải phóng Miền
Nam).
Từ bỏ hàng ngũ Việt Cộng, chống lại Cộng Sản Hà Nội, vượt biển
t́m tự do và tị nạn chính trị tại Pháp từ năm 1978.
·
Tác giả Mémoires d’un Vietcong
Trong vùng Cao Nguyên được gọi là “Người Thượng” chính sách của
Diệm thật là tàn nhẫn và hủy hoại. Để kiểm soát dân Thượng, công
chức và binh sĩ đă dùng vơ lực đuổi dân các Làng Thượng về vùng
thung lũng làm cho họ phải xa ĺa đất đai và mồ mả tổ tiên. Tại
tỉnh Ban Mê Thuột cũng như tại nhiều nơi khác, những tập quán xă
hội vốn đâm sâu gốc rễ từ lâu đời bị biến động do những vụ di
dân áp buộc làm cho người Thượng xem như là một chính sách hoàn
toàn tàn bạo không chối căi được.
Cho đến cuối năm 1958 Diệm đă thành công rực rỡ trong việc làm
tan ră hàng ngũ các đối phương và củng cố được chính quyền.
Nhưng đồng thời ông ta cũng
làm phân hóa nhân dân ra nhiều mảnh và tạo nên một phong trào
thù hận khắp nước.
Khi mới lên cầm chính quyền, Diệm không được mấy ai biết đến
nhưng chẳng bao lâu ông ta tự tạo ra mối căm thù khắp nơi.
Ông ta trở thành một nhà độc tài chỉ dựa vào khối người Công
giáo Bắc di cư
làm hậu thuẫn và những kẻ dựa thế để làm giàu. Tệ hơn nữa ông ta
đă sát hại rất nhiều người yêu nước từng chiến đấu chống Pháp...
Sự
ra đời của Mặt Trận Giải Phóng Miền
Nam
Mémoires d’un Viet Cong, Paris 1985, trang 83.
67. PHẠM CÔNG TẮC
·
Đức Hộ pháp
·
Giáo chủ đạo Cao Đài.
·
Chiến sĩ Cách mạng bị Pháp bắt đày qua Phi Châu từ năm 1940 đến
năm 1946 mới được thả cho về nước.
... Chính phủ Ngô Đ́nh Diệm chưa thực thi dân chủ và chưa hành
động đúng chính sách của Mặt Trận Thống Nhất gồm nhiều đoàn thể
và đ̣i hỏi một chính phủ Liên Hiệp Quốc Gia, do các đảng phái đă
chấp nhận trong bản Tuyên ngôn ngày 3-3-1955.
Hai Mươi Năm Qua
Đoàn Thêm, Sài G̣n 1969, trang 164, 165.
68. TRẦN CÔNG TÂM
·
Nhà văn, nhà báo
... Ông Tuần phủ Ngô Đ́nh Diệm trở thành Tổng thống, và ông Đốc
phủ sứ Nguyễn Ngọc Thơ trở thành Phó Tổng thống. Điểm khác biệt
duy nhất là ngày trước lớp người này lănh đạo quốc gia Việt Nam
dưới sự chỉ huy của Pháp, ngày nay họ lănh đạo VNCH dưới sự cố
vấn của siêu cường Hoa Kỳ.
Được
khai sinh bởi Hoa Kỳ và tiếp nối chính sách cai trị kiểu thực
dân Pháp nhưng lại theo tinh thần độc tài và phương pháp tàn bạo
của Cộng Sản,
những người cầm đầu VNCH đă đàn áp và tiêu diệt tất cả đảng phái
quốc gia và các lực lượng dân tộc khác, đă duy tŕ nguyên trạng
bất công áp bức do Thực dân Pháp để lại...
Trước khi Cộng Sản Hà Nội gởi hàng trăm ngàn binh lính vào Nam
th́
chế độ Ngô Đ́nh Diệm đă là môi sinh tốt đào tạo ra hàng trăm
ngàn cán bộ Cộng Sản tại miền Nam Việt Nam.
Không những xô đẩy dân chúng về phía Cọng sản, chế độ NĐD c̣n xô
đẩy những người ủng hộ nó một cách hăng say nhất là QĐVNCH và
Hoa Kỳ phải đứng lên chống nó. Cuối cùng, chế độ không có hậu
thuẫn quần chúng, không có tinh thần dân tộc, không có tác phong
cách mạng này đă bị lật đổ vào ngày 1-11-63.
Những Chế Độ Tự Hủy
Tạp chí Khai Phóng số 10 ngày 15-2-1983. Los Angeles, Hoa Kỳ.
69. TỪ TÂM
·
B́nh luận gia chính trị Nguyệt san Dân Quyền, Montréal, Canada.
... Đảng Cần Lao chỉ có h́nh thức nên không đóng nổi vai tṛ một
đảng cầm quyền... Mọi hoạt động, đường lối của chế độ đều do cố
vấn Ngô Đ́nh Nhu quyết định và
hầu hết đều thuộc các quyến thuộc và những người cùng tôn giáo
với Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm nắm giữ
các chức vụ then chốt của chính quyền trung ương. Nạn hối mại
quyền thế v́ thế phát sinh dù không lớn như chế độ sau, nhưng
mầm mống của nó đă tiềm ẩn dưới một môi trường tốt.
... Không thể bảo nền Đệ Nhất Cộng Ḥa tồn tại th́ không có
tháng Tư đen 1975. Sự thực anh em cố Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm
chết đúng lúc để tên tuổi họ đi vào lịch sử. Sự thật
mọi diễn biến đưa đến sụp đổ đều không thể tránh khỏi do những
sai lầm căn bản.
Toàn bộ chế độ chỉ được lănh đạo bởi hệ thống thư lại hơn là hệ
thống cán bộ có tổ chức, có huấn luyện. Vô tư tưởng, vô đường
lối ngắn và dài hạn, đó là những điểm căn bản đưa đến sụp đổ
trước một kẻ thù cả quyết, có tổ chức như Cộng Sản.
“Bài học lịch sử 30-4”
Tạp chí Dân Quyền số 8, tháng 4-1981 Montréal, Canada.
70. NGUYÊN TÂN
... Cuộc đảo chính của quân đội ngày 1-11-1963,
v́ được dân chúng ủng hộ nên đă biến cải thành một cuộc cách
mạng nhân dân.
Khi nhận thấy chính thể của Đệ Nhất Cộng Ḥa không đáp ứng đúng
nguyện vọng của quần chúng và bị dần dần sa lầy trong các cuộc
tranh chấp giữa phe phái nguy hại cho quyền lợi quốc dân, quân
đội đă phải đứng dậy lật đổ chế độ cũ để t́m cách đưa miền Nam
Việt Nam trở lại thiên chức Cách Mạng .
Quân đội trước sứ mạng thực hiện Cách Mạng Quốc Gia
Tập san Quốc Pḥng số 19, Sài G̣n trang 74 và 81.
71. QUÁCH TẤN
·
Thi sĩ: Một Tấm Ḷng, Mùa Cổ Điển, Đọng Bóng Chiều
·
Nhà nghiên cứu, tác giả: Xứ Trầm Hương, Nước Non B́nh Định
·
Giáo sư Trung học Vơ Tánh, Nha Trang.
... Sau khi
thanh toán xong các đảng phái quốc gia, tiêu diệt xong các lực
lượng đối lập,
họ Ngô ra sức củng cố địa vị và bắt đầu đàn áp Phật giáo.
Phật giáo chủ trương từ bi nhẫn nhục. Người Phật tử luôn luôn tu
dưỡng, tánh ôn ḥa và bền gan chịu đựng. Tưởng là nhu nhược, họ
Ngô không c̣n che dấu ḷng kỳ thị tôn giáo: Chánh sách đàn áp
Phật giáo được bộ hạ trắng trợn thi hành. Cờ Phật giáo treo vào
ngày Phật Đản 2507, tức ngày rằm tháng Tư năm Quư Măo (8-5-63)
bị triệt hạ, súng đạn nă vào đám Phật tử đi dự lễ. Sau đó những
cuộc khủng bố tiếp tục.
Xứ Trầm Hương
Lá Bối Xuất bản, Sài G̣n 1970 trang 451.
72. NGUYỄN THÁI
·
Chủ tịch Hội Sinh Viên Công Giáo Việt Nam tại Mỹ.
·
Tổng giám đốc Việt Nam Thông Tấn Xă, 1955-1961.
·
Tác giả Is South
Vietnam
Viable?
... Nếu người ta có thể t́m được một thể chế chính quyền tốt đẹp
th́ câu hỏi được đặt ra ở đây là chế độ Ngô Đ́nh Diệm có đủ khả
năng để đạt đến thể chế đó hay không? Những chứng cớ đầy đủ chi
tiết được tŕnh bày trong những chương sách đă chứng tỏ rằng chế
độ Ngô Đ́nh Diệm đă không đạt được hai yếu tố: Tư cách chính trị
và một nền Hành chánh hữu hiệu. Quả vậy, dù đă viện cớ chống
Cộng để áp đặt lên miền Nam Việt Nam một sự cai trị cứng nhắc,
tư cách chính trị của ông Ngô Đ́nh Diệm như một nhà lănh đạo đă
bị thách thức trong mấy năm gần đây.
Về
yếu tố thứ nh́, người ta có đầy bằng cớ để chứng tỏ cái kiểu cai
trị kỳ lạ của ông Diệm khó mà đạt được một nền hành chánh hữu
hiệu. Để tóm tắt lại những ǵ đă tŕnh bày, sau đây là năm lư do
của sự thất bại của chế độ Ngô Đ́nh Diệm trong tiến tŕnh trở
thành một chính quyền tốt đẹp:
1.
Quan niệm của ông Diệm về chính quyền là một quan niệm không
đồng nhất và hỗn độn. Ông đă tạo miền Nam
Việt
Nam
thành một xă hội bị kiểm soát trong khi vẫn ca tụng lư tưởng tự
do. Điều này gây nên bất măn lớn lao trong quần chúng đối với
chế độ của ông.
Trong khi vừa tuyên bố dân chủ vừa áp đặt độc tài một cách bất
nhất, ông đă phá vỡ lư tưởng cao đẹp của một xă hội tự do
đồng thời không đạt được sự tổ chức hữu hiệu đặc biệt của một
chế độ độc tài. Vừa nửa vời vừa bất nhất, ông đă bị phê b́nh
trên cả hai khía cạnh, bất lực và độc tài.
2.
Ông Diệm cũng đă đánh mất cái tiếng tăm ngay thẳng của ông: Giữa
thời kỳ nhũng loạn chính trị của năm 1954, người dân Việt đă tin
tưởng có ít nhất là một người, ông Ngô Đ́nh Diệm, sẽ không phản
bội dân tộc. Nhưng trong những năm gần đây, nhiều trường hợp đă
làm
người dân mất tin tưởng ở ông Ngô Đ́nh Diệm,
từ đó ông mất cái bùa chú chính trị quư báu nhất của ông: tiếng
tăm liêm khiết của ông.
3.
Cái ám ảnh phải vượt qua các trở ngại chính trị bằng mọi giá đă
làm vỡ uy tín của ông Diệm cũng như là một nhà ái quốc, một lănh
tụ quốc gia chân chính. Măi
coi sự an ninh cá nhân nặng hơn sự an ổn của nhân dân, măi đặt
sự sống c̣n của chế độ ḿnh lên trên quyền lợi quốc gia,
ông Diệm đă mất đi cái hấp lực đối với quần chúng v́ xưa nay ông
vốn được coi như một người không màng quyền thế.
4.
Chính quyền gia đ́nh trị vô h́nh của ông Diệm tạo nên một thái
độ hành chánh lệch lạc làm nguy hại đến việc thực hiện những mục
tiêu của chính quyền miền
Nam:
chống Cộng và phát triển.
Liên hệ với chính quyền gia đ́nh trị vô h́nh là những tổ chức
hoặc nhân vật núp bóng lợi dụng thời cơ. Họ
không để tâm đến sự an sinh của dân chúng mà chỉ nghĩ cơ hội để
khai thác chế độ.
Họ ủng hộ ông Diệm không bởi ḷng tin tưởng ở ông ta mà bởi ông
ta có thể làm cho họ vừa giàu có vừa được tiếng phục vụ “Cách
Mạng Nhân Vị”.
Trong khi đó, những người thực tâm ủng hộ ông Diệm, những người
hết ḷng giúp ông ta chống Cộng và khởi đầu cuộc phát triển quốc
gia là những người lo lắng cho chính sách “tự phá hủy” của chế
độ. Phần lớn những người này vẫn tiếp tục nhiệm vụ của họ ở công
sở nhưng trong ḷng lại mang một mối ẩn ức là
chế độ đang theo một chính sách sẽ dẫn quốc gia đến thảm họa.
Vài người nổi dậy chống lại chế độ th́ bị gởi đi trại cải tạo
hay bị bắt buộc phải xuất ngoại.
Bởi v́ chế độ không thể chấp nhận chỉ trích, dù là chỉ trích xây
dựng, người dân không có một phương cách bất bạo động nào để nói
lên đề nghị hay ư kiến có ích lợi cho chính quyền.
Hậu quả là những phần tử muốn cải tổ xă hội đă bị lôi kéo vào
những h́nh thức đối lập quá khích như vào bưng với Việt Cộng hay
âm mưu đảo chánh quân sự.
5.
Bệnh
tôn thờ cá nhân ông Diệm đă tạo thành một t́nh trạng nịnh bợ phổ
quát và những cách cư xử giả dối.
Điều này dẫn đến việc che dấu nhà lănh đạo t́nh trạng thật của
đất nước. Những người thân cận chỉ biết nịnh hót và lợi dụng
biết rằng sẽ có cơ hội cho họ nếu họ giữ những nhà lănh đạo ở xa
quần chúng, nhất là ở xa những người có thể đánh thức nhà lănh
đạo ra khỏi ảo tưởng.
V́
những nhà lănh đạo thích nghe những lời xiểm nịnh hơn là lời phê
phán và v́ điều kiện an ninh sa sút tạo nên nghi ngờ, họ trở nên
mất tin tưởng người ngoài và chỉ biết đến các thân nhân trong
gia đ́nh.
Chế độ trở nên hoàn toàn cô lập.
Những kẻ nịnh hót lợi dụng triệt để để làm giàu nhưng họ không
có ư muốn hay khả năng để thu phục nhân dân cho chế độ. Do đó
miền quê Việt
Nam
đă mở rộng cửa cho tuyên truyền phá hoại của Việt Cộng.
Is
South Vietnam
Viable?
Manila 1962 trang 289-293.
73. LÊ VĂN THÁI
·
Phụ tá Giám đốc Sở Nghiên cứu Chính trị Phủ Tổng thống, Chính
phủ Ngô Đ́nh Diệm.
... Khi đi cùng chế độ Diệm, dù lỡ làm việc dưới quyền ông Nhu,
tôi cũng chỉ thấy ḿnh là một cộng sự viên trên căn bản phục vụ
Dân Tộc. Rồi đến 1962, thấy
nhà Ngô gây nhiều bất măn cho quần chúng
và nhiều lần nói cùng ông Nhu, và hai lần đă đề cập đến chuyện
sửa sai chế độ cùng Bác, tôi đă bắt buộc phải tính chuyện đảo
chánh vậy. Tôi đă khởi việc này cùng anh (Trần Kim) Tuyến ngay
sau khi vụ Phật giáo bùng nổ ở miền Trung, và anh Tuyến bắt đầu
tham dự từ đó...
... Về chuyện Phật giáo và Công giáo, tôi xin thưa Bác, có anh
Đinh Thạch Bích làm chứng là tôi luôn luôn coi Công Giáo là...
nên
việc Công giáo ủng hộ các chính quyền đương thời là chuyện dĩ
nhiên.
Về
Phật giáo th́ tôi hoàn toàn đồng ư cùng Bác về sự bất công của
Dụ số 10 nhưng xin Bác rơ cho là Ngô Đ́nh Thục là thủ phạm chánh
trong vụ này...
Thư riêng từ San Diego, Hoa Kỳ gửi tác giả ngày
31-10-1977.
74. VŨ VĂN THÁI
·
Nguyên Tổng giám đốc Nha Ngân Sách và Ngoại viện Chính phủ Ngô
Đ́nh Diệm.
... Càng ngày cá nhân tôi càng bị sử dụng để tạo ảo tưởng rằng
chính quyền Việt
Nam
đang có một chính sách chặt chẽ. Trong khi đó, thật ra tôi không
c̣n có thể làm việc một cách hữu hiệu nữa.
Is
South VietNam
Viable?
Nguyễn Thái, Manila 1962, trang 292.
(Trả lời cuộc Phỏng vấn của báo Washington Post, ngày
24-11-1961 để giải thích lư do v́ sao đă từ chức Tổng giám đốc
Nha Ngân Sách và Ngoại viện vào năm 1961 và tự ư lưu vong đến
Hoa Kỳ).
75. ĐOÀN THÊM
·
Luật gia
·
Nhà văn. Tác giả: Những Ngày Chưa Quên, Chuyện Từng Ngày
·
Nguyên Đổng lư văn pḥng Bộ Phủ Tổng thống thời Đệ Nhất Cộng
Ḥa.
... Như nhiều người đă biết, ông Diệm ưa coi tướng mạo của nhân
viên. “Tỉnh trưởng nọ mắt trắng môi thâm, Trung tá kia coi bộ
chung thủy, Giám đốc kia cổ dài đầu dài như rắn (tête serpent).
Phải chăng lâu dần tôi cũng lây phần nào thói quen của ông nên
rồi có lúc tự hỏi: Thế c̣n tướng ông th́ sao?”
Và
có dịp đi qua pḥng ông hay gặp ông là tôi nh́n, nh́n nhiều hơn
nghe. Nh́n ông cũng là một cách trốn khỏi những câu chuyện rất
dài mà ông hay kể, bên cạnh những vấn đề phải tŕnh lên ông.
Nhiều vị đă lắng tai hàng giờ đến nỗi tê chân mỏi lưng muốn ngáp
mà vẫn cứ ngậm miệng. Tôi đă mách bí quyết của tôi (nh́n nhiều
hơn nghe) vài bận là hiệu nghiệm, để hiện diện mà vẫn thoát ly,
ở trong gang tấc mà vẫn ngoài quan san.
Xét thoáng qua th́ đă lắm người coi
ông là nhân vật tiêu biểu một cách điển h́nh nhất cho quan to
thời trước mà ông là hiện thân cuối cùng.
Người đẫy đà, bụng nở nang, mặt to tai lớn; dưới mắt những vị
thuộc thế hệ 1922 trở về xưa th́ ông đáng vẻ “đường bệ” của
nhiều Tổng đốc, Thượng thư, một vẻ rất khó chịu đối với thần
kinh của những người ít tuổi hiện nay, vẻ đó c̣n lộ ra hơn với
bộ khăn xếp áo dài: đó là một sự thiệt tḥi lớn cho người lănh
đạo v́ bề ngoài cũng không thể gây thiện cảm cho thanh niên.
Có
người c̣n cắt nghĩa chức vị Tổng thống bằng tướng “ngũ đoản”:
thân ngắn, chân tay ngắn, trán ngắn... Tôi bẻ lại “Thế th́ lầm
rồi, có lẽ ông Diệm: lục, thất, bát đoản mới phải”.
Điểm khác được nhiều người chú ư là dáng đi. Một số chính khách
đối lập đă kêu: Chân lạch bạch, hai cánh tay bơi như rùa. Thật
ra ông đi rất mau dầu người cân nặng.
Tôi nghĩ ông đi mau v́ hay mắc cỡ muốn tránh những con mắt to
ṃ. Ông dễ đỏ mặt và hay ngượng nghịu khi phải qua hàng ngũ đón
chào nhất là nếu có đàn bà phụ nữ.
Ông thẹn mà cố cười, th́ tôi liên tưởng đến một kẻ ngây thơ
Simplet, một trong bảy anh lùn chạy quanh cô Bạch Tuyết của Walt
Disney. Thật khác hẳn khi ông nổi giận: mặt đỏ bừng, đôi mắt đầy
oán hận có lẽ v́ ông ḷng trắng nhiều hơn ḷng đen, dung mạo dữ
như người say rượu.
Cảm tưởng của tôi về toàn thân ông cũng tương tự như về trí năo
của ông: một khối vững chắc nhưng nặng nề,
đầy chật nên khó cởi mở
co tṛn và ch́m lặng vào trong th́ dễ hơn phơi bày rộng răi...
Những Ngày Chưa Quên
Đoàn Thêm - Nam Chi Tùng Thư Sài G̣n 1969, cơ sở xuất bản Đại
Nam tái phát hành tại hải ngoại.
76. NGUYỄN CHÁNH THI
·
Trung tướng Quân lực Việt Nam Cộng Ḥa.
·
Tư
lệnh Binh chủng Nhảy Dù năm 1960.
·
Cầm đầu cuộc đảo chính 11-11-1960 và sau đó lưu vong tại Cao
Miên.
·
Tư
lệnh Quân đoàn I, 1965.
·
Lưu vong tại Hoa Kỳ từ 1966.
·
Tác giả hồi kư Một Trời Tâm Sự.
... Họ không mong ước ǵ hơn là quật ngă chế độ phản bội, thối
nát của gia đ́nh họ Ngô mà quân đội xem như là thù nghịch (...).
Đảo chánh (...) là một cơ hội tốt đẹp mà họ vẫn mong chờ từ lâu
để trút nỗi căm hờn của ḿnh, trả thù cho các chiến hữu đă hi
sinh, và rửa nhục cho quốc dân.
Chánh phủ Ngô Đ́nh Diệm sau 6 năm cầm quyền đă tỏ ra
hoàn toàn bất lực trong công việc kiến quốc và cứu quốc,
giữa lúc Cộng Sản càng ngày càng tăng áp lực. Ngô Đ́nh Diệm đă
áp dụng chính sách độc tài phong kiến, gia tộc trị mù quáng, đặt
những tham vọng ích kỷ của gia đ́nh y lên trên quyền lợi tối cao
của đất nước.
Quân đội, lực lượng chính yếu của quốc gia, bị nghi kỵ, chia rẽ;
mọi tầng lớp nhân dân bị bóc lột, áp bức, miệt thị; tự do không
được bảo đảm,
dân tộc bị dồn vào họa diệt vong.
Trước t́nh thế đen tối của đất nước, quân đội đă đứng lên lật đổ
chính quyền Ngô Đ́nh Diệm và tạm thời điều khiển Chính phủ với
sự tham gia của những nhân sĩ quốc gia để kịp thời thi hành
những biện pháp chống Cộng và cứu quốc.
Biến Cố
11-11-1960
Trần Tương, Sài G̣n 1971 các trang 20 và 41.
77. NGHIÊM XUÂN THIỆN
·
Kỹ
sư.
·
Tổng trấn Bắc Việt (thời Quốc trưởng Bảo Đại).
·
Chủ nhiệm Tuần báo Thời Luận.
... C̣n về việc bầu cử dân chủ th́ sao?
Dưới thời “phong kiến và thực dân” Nguyễn Văn Tâm (thời Bảo Đại
1953) cử tri bị đe dọa và bắt buộc phải đi bầu Hội Đồng Hàng
Tỉnh và Hội Đồng Hàng Xă, ấy vậy mà những cuộc bầu cử ấy c̣n đỡ
hơn những cuộc bầu cử bây giờ v́ thuở ấy không có ai bị chở bằng
xe nhà binh vào Sài G̣n để “trợ giúp cho cuộc bầu cử”.
C̣n về chế độ Tổng thống của ông th́ sao?
Ông hănh diện v́ đă tạo được cho Việt Nam một chế độ mà ông nghĩ
là giống như chế độ tại Hoa Kỳ. Nếu hai chế độ này giống nhau
th́ hai chế độ ấy cũng liên quan với nhau như mối liên hệ giữa
một ṭa nhà chọc trời và ngôi lều lợp tôn là v́ cả hai đều là
“nhà” cho người ta ở.
Tại Hoa Kỳ, Quốc Hội quả là diễn đàn của dân và Nghị sĩ, Dân
biểu là những người làm luật, nghĩa là họ là những người tự do,
bất vụ lợi và không sợ hăi chính quyền, là những người biết rơ
bổn phận của ḿnh và dám chu toàn những bổn phận ấy. Tại đây Dân
biểu chỉ là những công chức làm luật như người xướng ngôn viên
của đài phát thanh, nghĩa là
đọc lớn những bài đă được người khác soạn sắn cho mà đọc.
The Two
Vietnam
Bernard Fall trang 270, 271 trích từ Tuần báo Thời Luận số 440
ngày 15-3-1958.
(Trên đây là một đoạn trong bài Thư gửi cho ông Nghị của tôi
của ông Nghiêm Xuân Thiện mà theo Bernard Fall th́ ông Thiện đă
dám công khai nói ra một điều mà nhiều người Việt
Nam
tuy không nói ra nhưng đều đă nghĩ đến).
78. NHẬT THỊNH
·
Giáo sư
·
Nhà văn.
... Nhất Linh chết v́ chính trị. Chết để gây tác động tâm lư, để
lên án chế độ và để tự giải thoát... Ông chết đi có người cho
rằng ông tiêu cực. Ông không giám chống đối Ngô Đ́nh Diệm thẳng
thắn. Sự thật, ông chọn sự siêu thoát là ông đă chọn cái thái độ
của người quân tử: làm điều phải, thủ tiết.
Chân Dung Nhất Linh
Nhật Thịnh - Đại Nam, Sài G̣n. Tái xuất bản tại Hoa Kỳ, trang
25.
79. HUỲNH SANH THÔNG
·
Giáo sư Đại học Yale Hoa Kỳ.
·
Học giả
·
Chủ trương Vietnam Forum, Hoa Kỳ.
... Một điều oái oăm về chánh phủ miền Nam Việt Nam là dưới
quyền lănh đạo của một vị Tổng thống ghét đàn bà, Chính phủ đó
đă trao quyền cho một người đàn bà với quyền lực không tiền
khoáng hậu: Bà Ngô Đ́nh Nhu, em dâu của Tổng thống Diệm và Đệ
nhất Phu nhân của quốc gia.
Cùng với chồng, là Cố vấn Chính trị và chiến lược gia của ông
Diệm,
bà
Nhu đă nắm chặt mấu chốt của nền kinh tế
và
bà đă bị nghi ngờ là đầu mối của tất cả sự tham nhũng lớn trong
nước.
The Greatest Little Man in
Asia
Báo The Nation trang 141 tháng 2 năm 1961.
80. CỤ BÀ ĐỨC THỤ
·
Nữ
chiến sĩ cách mạng từ thời Thực dân đô hộ.
... Trước khi chết, em trai tôi đă thuê xe xích lô giờ để tôi đi
phân phối tài liệu khử bạo và khai sơn phá thạch cho các chiến
hữu và thay thế giấy đ̣i của ông Ngô Đ́nh Nhu, tiếp xúc với ông
Lê Văn Đồng, cứ tưởng em tôi giả vờ cáo bệnh.
Mặc dầu án lệnh thủ tiêu tôi, ông Trần Kim Tuyến (hiện tị nạn ở
Luân Đôn) đă báo cho tôi biết, án lệnh đă thu hồi.
Khi tôi trở về bệnh viện, thấy ông Nguyễn Bảo Toàn xuất hiện
trong pḥng cấp cứu, tôi thúc dục ông Nguyễn Bảo Toàn đi ngay,
chính quyền đi truy lùng, treo luôn giải thưởng một triệu rưỡi,
nếu ông không đi th́ chết cả lũ.
V́
cái giải thưởng to lớn đó,
người chiến sĩ Phật giáo Ḥa Hảo, kiêm Tổng thư kư Dân Xă Đảng,
phải chết tức tưởi dưới sông Nhà Bè cầu Tân Thuận,
tôi không nhớ ngày, chỉ biết trước khi thủ tiêu, ông Toàn được
nhét giẻ vào miệng cho vào vao bố, hai giờ đêm đem ra xe, người
tài xế tên là Vũ, thấy trong bao bố c̣n cựa quậy, hỏi ai đấy,
Nguyễn Bảo Toàn, thôi đem đi cho xong việc.
Tâm Thư Gửi Lâm Văn Tết và Trịnh Đ́nh Thảo
Tạp chí Việt Nam Tự Do số 1 ngày 6-9-81 Orange County, Hoa Kỳ.
81. NGUYỄN Đ̀NH THUẦN
·
Phụ tá Bộ trưởng Quốc pḥng, Đệ Nhất Cọng Ḥa.
·
Bộ
trưởng Bộ Phủ Tổng thống, Đệ Nhất Cọng Ḥa.
·
Bộ
trưởng Đặc nhiệm An Ninh và Quốc Pḥng, Đệ Nhất Cọng Ḥa.
... Vào giai đoạn đó,
Nhu sa vào ṿng nghiện ngập và điều đó đă đẩy ông ta đến những
trạng thái cực đoan...
Người ta bắt đầu thấy những dấu hiệu điên loạn trên mặt ông ta,
nh́n bất động như kẻ mộng du với một nụ cười lạnh lùng cố hữu...
To
Move A Nation
Roger Hillsman, trang 480. Doubleday and Co, Inc. New York
1967.
82. NHẬT TIẾN
·
Nhà giáo.
·
Nhà văn (giải thưởng Văn Chương Toàn Quốc). Tác giả: Thềm
Hoang, Chim Hót Trong Lồng, Mồ Hôi Của Đá.
... Đại diện cho một nhóm nhà văn độc lập, không phụ thuộc một
màu sắc chính trị, không gia nhập một đảng phái, hôm nay trước
anh hồn của Văn hào, chúng tôi xin được bày tỏ ḷng tiếc xót của
chúng tôi.
Trọn một đời gian khổ, không ngại khó khăn, không màng danh
vọng, Văn hào đă tận tụy hy sinh, từ bỏ mọi quyền lợi riêng để
tranh đấu cho lư tưởng Tự Do, cho cuộc sống hạnh phúc của dân
tộc.
Văn hào đă hoàn thành sứ mệnh cao quư của người cầm bút, Văn hào
đă nêu cao sĩ khí bất khuất của truyền thống của những nhà văn
chân chính.
Cái chết của Văn hào sẽ măi măi là bó đuốc soi sáng con đường
tối tăm của chúng tôi đang đi, là niềm khích lệ lớn lao cho
những khó nhọc mà chúng tôi sẽ gặp gỡ, là một tấm gương sáng lạn
mà măi măi những kẻ cầm bút đi sau như chúng tôi phải soi vào để
suy ngẫm.
Chúng tôi xin nguyện trước anh hồn của Văn hào là chúng tôi sẽ
nhất quyết theo đuổi con đường cao đẹp mà Văn hào đă vạch ra.
Đó
là hoàn thành sứ mệnh cao quư của các nhà văn.
Đó
là sự
chống đối lại măi măi bạo quyền và bạo lực.
Đó
là sự đ̣i hỏi đến kỳ cùng quyền tự do được sống đúng nghĩa làm
Người của toàn thể dân tộc như ư muốn của Văn hào trước khi nhắm
mắt.
Chân dung Nhất Linh
Nhật Thịnh, nhà xuất bản Đại
Nam.
(Lời vĩnh biệt đọc trước linh cửu của Nhất Linh Nguyễn Tường
Tam trước khi hạ huyệt, tháng 7/1963).
83. HOÀNG ĐỒNG TIẾU
·
Cựu giám đốc Công An Bắc phần Trung-Việt.
... Tôi quá buồn đă phục vụ nhà Ngô, sau này bội bạc c̣n muốn
đem giam cầm là khác.
Về
dâm ô, th́ ngoài mụ Nhu c̣n ông Cẩn lại quá tay hơn. Sau khi làm
Giám đốc (sau 1-11-63)
tụi ở Nha Công tác, khai thác một con hầu bà Khả được đặc trách
vào thư kư. Tiếng hầu bà Khả, chớ phục vụ ông Cẩn trong trường
dâm dục... Nó c̣n khai rằng tụi vợ Nghị sĩ, Tỉnh trưởng đứa nào
ông Cẩn để ư là “nói nó về thăm tau với”, rồi xài hết. Nó khai
và nêu tên tuổi hẳn hoi, cùng mật hiệu để tụi tôi tớ lui ra, để
ông Cẩn ngủ với nó. Ngoài ra c̣n thằng con mụ Luyến, lấy con Bửu
Hoàng (con Ưng Thông) bị đày đi qua Anh ở với ông Luyện, c̣n ở
nhà ông lấy con ấy. Hồ sơ ấy, lúc ấy báo Mỹ và Việt thích lắm,
nếu tôi đem bán là có bạc triệu. Tôi thâu lại và đem xé hết v́
tôi muốn giữ hai chữ “thủy chung” và không muốn hại người xuống
ngựa.
Từ
đó tôi ngao ngán nhà Ngô thêm!
Thư riêng ngày 7-11-1977 gởi cho tác giả từ Vancouver, tiểu bang
Washington.
84. TIỂU BAN NGHIÊN CỨU ĐỒNG MINH
... Ta phải nhận rơ cái chết của Diệm hay sự bỏ Thiệu là do t́nh
nghĩa giữa một bên là tay sai và một bên là chủ Mỹ không dính
dáng ǵ đến dân tộc Việt
Nam
cả.
Bởi một lẽ rất giản dị là
dân tộc Việt
Nam
không bao giờ rước Ngô Đ́nh Diệm về nước hoặc đưa Nguyễn Văn
Thiệu lên lănh đạo.
Do đó, cái chết của họ hay sự ra đi của họ không phải thuộc
quyền quyết định của dân tộc Việt
Nam.
Nói một cách khác Mỹ đă đưa Diệm, Thiệu lên lănh đạo Việt Nam để
thi hành chính sách của Mỹ, chứ Diệm, Thiệu không phải dựa vào
lực lượng nhân dân để lên nắm chính quyền lănh đạo...
... Thực tế là chế độ Thiệu dễ thở hơn Diệm và chế độ Diệm dễ
thở hơn chế độ Lê Duẩn ngày nay. Tất cả sự khác biệt đó chỉ là
sự khác biệt về hiện tượng, c̣n bản chất các chế độ Diệm, Thiệu,
Lê Duẩn vẫn là bản chất tay sai.
Nh́n Thẳng Vào Ta-Bạn-Thù
Tạp chí Cứu Nước số 1, trang 25 mùa Hạ năm 1983-Los
Angeles.
85. NGUYỄN HỮU TRÍ
·
Một lănh tụ của đảng Đại Việt miền Bắc.
·
Thủ Hiến Bắc Việt thời Quốc trưởng Bảo Đại.
... Ông Ngô Đ́nh Diệm là người thế nào?
Khó nói lắm. Khó hiểu lắm. Từ lâu người ta đồn rằng ông ấy có
đức độ cao, thanh liêm cương trực, v́ thẳng tính mà bị Pháp cho
về hồi 1932. Song đối với tôi, cả thành tích của ông ấy chỉ có
sự triệt hồi đó mà thôi. C̣n như con người ông ấy th́ kín quá,
như lẩn cả vào trong, có lẽ thâm lắm.
... Ông Diệm khác ông (Trần văn) Hữu. Ông Hữu muốn có toàn
quyền, Ngài (Bảo Đại) không cho. Ngài đă chỉ cho tự do quyết
định về các biện pháp an ninh và trong hạn 6 tháng một. C̣n ông
Diệm là người đạo gốc, lại mấy đời thờ nhà Nguyễn, chắc chắn là
tôn quân, bảo hoàng và hết ḷng với Ngài. Tài cán của ông Diệm
th́ tôi cũng như ông, chưa ai rơ. Nhưng trung thành với Ngài,
th́ tôi có thể tin.
Những Ngày Chưa Quên
Đoàn Thêm, trang 234, Đại
Nam
tái xuất bản. Glendale, California.
86. NGUYỄN THẾ TRUYỀN
·
Kỹ
sư.
·
Hội viên Hội Đồng Thành Phố Hà Nội thời Pháp thuộc.
·
Tự
ư lưu vong tại Pháp để đấu tranh dành độc lập cho Việt Nam.
Đă cùng với Nguyễn Ái Quốc công bố “Bản án thực dân Pháp (Le
Procès de la Colonisation Francaise) .
·
Ứng cử viên Tổng thống VNCH năm 1961.
... Xin cảm tạ ông Pineau đă thành thực đưa ra ánh sáng về cái
tấn kịch miền Nam Việt Nam. Thế giới và quốc gia chúng tôi đă
từng hỏi làm sao mà chúng tôi có được ông Ngô Đ́nh Diệm làm Thủ
tướng. Bây giờ th́ chúng tôi biết được
không như phe nhóm ông Diệm nói rằng v́ ông Diệm thanh liêm và
tiếng tăm mà là nhờ ân huệ ông ta đă cầu xin được nơi hai cường
quốc Pháp và Mỹ mà lên cầm quyền.
Bây giờ chúng tôi biết được qua nguồn tin chính thức rằng hai
cường quốc Tây phương ở xa nước chúng tôi, trong một ngày đẹp
trời năm 1954 đă áp đặt lên chúng tôi một ông Thủ tướng chỉ để
thích hợp cho hai quốc gia đó. Hoa Kỳ và Pháp hăy đem ông Diệm
đi và hăy chấm dứt việc xen vào chánh t́nh nước tôi...
Background To Betrayal
Hoa Kỳ, 1965, trang 31.
(Trên đây là một đoạn trong bức thư ngỏ của nhà Cách mạng
Nguyễn Thế Truyền gởi cho Tổng thống Pháp Coty và Tổng thống
Mỹ Eisenhower cuối tháng 4 năm 1956 sau khi ngoại trưởng Pháp,
ông Christian Pineau, tuyên bố trong một bữa tiệc rằng Hoa Kỳ
đă đưa ra điều kiện tiên quyết là nếu Pháp muốn được tiếp tục
viện trợ th́ phải để cho ông Ngô Đ́nh Diệm làm Thủ tướng).
87. LÊ MINH TRỰC (Kư giả TÔ VĂN)
·
Nhà văn, nhà báo, kư giả.
·
Chủ nhiệm Bán nguyệt san Thức Tỉnh.
... “Cái quan định luận”, ngày nay Cụ Ngô Đ́nh Diệm và các bào
đệ của Cụ đă ra người thiên cổ, lịch sử phán xét vai tṛ của Cụ
Ngô Đ́nh Diệm cũng như của gia đ́nh họ Ngô, nhất định không xét
một khía cạnh mà phải xét toàn bộ. Hơn ai hết, ông Nguyễn Trân
là một nhân vật đă từng hoạt động cho “lănh tụ Ngô Đ́nh Diệm” từ
ngày Cụ Diệm c̣n “lang thang nơi nước ngoài” vận động chính trị
để rồi giải pháp Ngô Đ́nh Diệm được chấp nhận thay thế cho lá
bài Bảo Đại của Thực dân Pháp. Viên quan Đại thần, Cựu Thượng
thư Bộ Lại triều đ́nh nhà Nguyễn, Cụ Ngô Đ́nh Diệm được đưa về
nước làm Thủ tướng, rồi làm Tổng thống khai sinh ra nền Đệ Nhất
Cộng Ḥa qua một cuộc trưng cầu dân ư ngày 13-10-1955, truất phế
Bảo Đại,
quả là không xuất phát từ nguyện vọng nhân dân Việt Nam-nhân dân
miền Nam Việt Nam-mà là do sự đặt dể của Mỹ.
Đó là một sự thật của lịch sử, dù chúng ta có quư trọng, kính
mến Cụ Ngô Đ́nh Diệm cũng không thể phủ nhận được. Lúc đó có thể
Cụ Ngô Đ́nh Diệm cũng như ông Ngô Đ́nh Nhu, Ngô Đ́nh Luyện, Đức
cha Ngô Đ́nh Thục và các đồng chí của Cụ muốn lợi dụng thời cơ,
sự bắt buộc của thời cuộc, Mỹ phải dính dấp vào Việt Nam, để về
nắm chính quyền rồi sau đó sẽ dựa vào Mỹ thực hiện một cuộc Cách
mạng Dân tộc, Dân chủ. Đó là sự chủ quan mà quên điều kiện khách
quan của Đồng minh Hoa Kỳ phải làm đồng thời quên cả kẻ thù là
đế quốc Cộng Sản Nga Sô và bọn tay sai...
... Năm 1956 tôi bị chế độ Tố Cộng Đệ Nhất Cộng Ḥa bắt giam 17
tháng ở lao Bà Chiểu rồi đi an trí tại Trung tâm Cải huấn Tam
Hiệp ở Biên Ḥa. Trong thời gian đó, tôi và một số anh em Đại
Việt, Việt Quốc, Duy Dân, Ḥa Hảo, Cao Đài, B́nh Xuyên v.v...
trong số này có cả ông Hà Thế Ruyệt hiện có mặt tại vùng Los
Angeles này,
bị
giam chung với cán bộ Cộng Sản và những người đi kháng chiến
chống Pháp không tập kết
trong đó có ông tú tài Đính ở Bạc Liêu, ông Thiếu Sơn, Lê Sĩ Quư
v.v... đều bị góp chung là Cộng Sản...
Chúng Ta Có Mất Nước Không?
(thư của ông Lê Minh Trực trả lời ông Nguyễn Trân và ông Hạo
Nhiên).
Bán Nguyệt san Thức Tỉnh số 102 trang 15, 16 và số
103 trang 18, 19 năm 1983,
Los Angeles,
Hoa Kỳ.
88. TÔN THẤT TUỆ
·
Sinh viên tranh đấu 1963, 1964.
·
Một trong những sáng lập viên Nhật báo Sóng Thần.
·
Nhà văn, nhà thơ.
... Thưa Bác, nơi đây (San
Jose)
cũng có nhiều đoàn thể lắm trong đó có cả tổ chức Phục Hồi Tinh
Thần Ngô Đ́nh Diệm. Cháu không có ư nhận xét về Tổ chức này, chỉ
ước ao
trong lúc họ tưởng niệm Tổng thống Diệm và ông Nhu họ cũng nên
nhớ đến cái chết của rất nhiều người do trách nhiệm hai ông ấy
gây ra...
Thư riêng từ San Jose, mùa Đông năm 1983, gởi cho tác giả.
89. TỰ DO
·
Nhật báo xuất bản tại Sài G̣n.
... Tổng tuyển cử Quốc Hội thứ hai có thể ví như một cuộc đua
thuyền toàn quốc... nhưng trên sông người ta chỉ thấy một chiếc
tàu độc nhất, trên boong tàu là Phong Trào Cách Mạng Quốc Gia ,
dưới hầm máy là đảng Cần Lao Nhân Vị. Ngoài ra chỉ thấy nước
trôi, không có bóng dáng một chiếc thuyền nào khác, dù chỉ là
một chiếc thuyền manh hay một chiếc tam bản. Chúng ta có thể
tiên đoán rằng ngày Tổng tuyển cử sẽ có một vài chiếc bè con do
một số ứng cử viên độc lập chèo chống thi đua với chiếc tàu tối
tân kia. Những chiếc bè nào được tàu kéo th́ đến bến. Những
chiếc khác th́ bị sóng tấp vào bờ và người chèo chỉ c̣n việc
chạy đi lo có đủ mấy chục ngàn đồng để hoàn lại Chính phủ đă
dùng để in bích chương biểu ngữ.
Những Đảng Nào Sẽ Tranh Cử
Nhật báo Tự Do số ngày 23-6-59, Sài G̣n.
90. DƯƠNG TẤN TƯƠI
·
Bác sỹ Y khoa
·
Nhà văn. Tác giả Cười, Nguyên Nhân và Thực Chất
... Tôi không chối căi một hiển nhiên: cái cười Việt
Nam
rất oái oăm và vô cùng thâm độc. Nó là sự tự vệ của một dân tộc
bị đô hộ nhiều lần và quá lâu. V́ vậy trong con mắt người ḿnh,
cười là biểu hiện sự độc lập của tinh thần. Tánh cách ấy rơ rệt
trong cái
thời buổi mất tự do như khoảng chín năm dưới chế độ độc tài của
nhà Ngô.
... Chắc anh chưa quên lúc 7 giờ sáng ngày 2-11-1963: khi đài
phát thanh Sài G̣n báo tin dinh Gia Long bị quân đội chiếm , th́
già, trẻ, lớn, bé lũ lượt kéo nhau đến xem. Lời ḥ reo, tiếng
cười vang với sắc diện tươi vui của mọi người chứng tỏ
sự
giải thoát khỏi gông cùm kềm kẹp của độc tài đă bóp nghẹt ḷng
dân trong chín năm đằng đẵng.
... Chế độ độc tài lúc nào cũng nghiêm cấm cái cười. V́ chánh
thể loại đó là một sự gian lận, một mối lộn ṣng, một việc tráo
trở... Dưới triều đại Ngô Đ́nh Diệm, người ta cố tận dụng lối
tuyên truyền để tŕnh bày một gia đ́nh như là đáng tiêu biểu cho
cả dân tộc. Tuy có sự bảo đảm của bài đường luật, chữ phết vàng
trên bảng sơn đen bóng láng; nhưng nào ai dấu được sự hạ giá quá
chán chường. Cũng như đem
một người đàn bà thiếu nhiều đức tánh sơ đẳng của phụ nữ Việt
Nam
lên chức mẫu nghi thiên hạ
th́ có ǵ mỉa mai hơn. V́ vậy cần phải duy tŕ đến sáu, bảy cơ
quan mật vụ để ngăn chặn tiếng cười. Tổng thống, Chính phủ, Quốc
hội, báo chí hồi thời buổi đó, đều bị hạ giá mà dân chúng không
được hở môi cười.
... Chúng ta đă chứng kiến sự hân hoan của toàn dân lúc quân đội
lật đổ chánh quyền nhà Ngô. V́ các nhân vật chuyên môn hát câu
“Ngô Tổng thống muôn năm” đă mau chân chui rút vào chỗ hẻm, nên
chúng ta toàn gặp trên gương mặt của công chúng một
sự
hả hê tột độ...
Trước sự vui mừng đó, mọi người đều nhận thấy cái sự giam cầm,
tra tấn, khổ đau của quá khứ đều bị hạ giá khi đem so sánh với
mục tiêu, ao ước bao nhiêu năm nay vừa đoạt được. Nhưng trái lại
tại sao trong sự hoan hỉ tột cùng đó, có người vùng ̣a lên khóc?
Nếu nhớ lại sẽ thấy phần lớn là những nhân vật đă từng bị gông
cùm, hoặc nhốt dưới hầm tối và chịu quá nhiều tang thương dưới
triều của nhà Ngô.
Cười, Nguyên Nhân và Thực Chất
Nguyễn Tấn Tươi, Sài G̣n, 1968, trang 21, 22, 45, 333 và 337.
91. TRẦN TƯƠNG
·
Giáo sư Trung học.
“Ṭa án lúc bấy giờ (thời Ngô Đ́nh Diệm) ai cũng đều biết, là
công cụ của Hành Pháp
để đập đổ những kẻ chống đối chế độ bất cứ bằng h́nh thức nào.
C̣n các cơ quan ngôn luận, dù có muốn vươn ḿnh lên để nói tiếng
tự do, cũng không được. Họ bị ràng buộc về mọi mặt. Muốn sống
th́ phải chiều ư nhà cầm quyền. Như vậy th́ chúng ta có thể
khẳng định rằng từ Lập pháp, Hành pháp, Tư pháp cho đến quyền Tự
do ngôn luận của nền Đệ Nhất Cộng Ḥa không một ai bênh vực hay
có quyền bênh vực những người liên hệ trong biến cố
11-11-1960.
Ngược lại họ c̣n bịa chuyện để
xuyên tạc, nguyền rủa những chiến sĩ Cách mạng
mưu đồ cuộc đảo chánh...”
Biến Cố
11-11-1960
Hồi kư chính trị trang 330
92. LÊ VĂN TỴ
·
Đại tướng Tổng Tham Mưu Trưởng Quân Đội VNCH.
... Sĩ quan, Hạ sĩ quan, Binh sĩ,
“Giữa lúc cuộc chính biến nghiêm trọng diễn ra tại Thủ đô hôm
nay, tôi đă hội đàm với Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm và đi đến những
thỏa thuận sau đây để duy tŕ sự đoàn kết của quân đội:
1.
Tổng thống đồng ư giải tán chánh phủ hiện tại sau khi đă thảo
luận về vấn đề quốc sự với Hội Đồng Cách mạng.
2.
Với sự đồng ư của Hội Đồng Cách mạng,
Tổng thống ủy thác cho các tướng lănh trong quân đội Cộng Ḥa
trách nhiệm thành lập một chánh phủ quân nhân lâm thời.
Chánh phủ này tiếp tục chiến đấu bảo vệ Tổ Quốc.
3.
Ngay sau khi nhận được lệnh này, tất cả các đơn vị phải lập tức
ngừng bắn, tiếp tục hoạt động trở lại và phải luôn luôn b́nh
tĩnh đề cao cảnh giác đề pḥng sự phá hoại của Việt Cộng”.
KBC 4002 ngày 11-11-1960
Đại tướng Lê Văn Tỵ
Tổng Tham Mưu Trưởng Quân Đội VNCH
Biến Cố
11-11-1960,
Trần Tương, trang 123.
(Nhật lệnh của Đại tướng Lê Văn Tỵ đọc trên đài phát thanh Sài
G̣n trong cuộc đảo chánh của Nhảy Dù khi dinh Độc Lập bị bao vây
tấn công và sau khi ông Diệm tuyên bố chịu thương thảo với phe
nổi dậy).
93. BẢO VÂN (bút hiệu của ông BÙI VĂN BẢO)
·
Nhà giáo
·
Tác giả nhiều sách giáo khoa và giáo dục.
... Tới tháng 12 năm 1960, Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam do Hà
Nội đỡ đầu được ra đời và chuyển mạnh sang giai đoạn vơ trang
phá hoại. Trong khi ấy th́
Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm dần dần đi tới chỗ độc tài, gia đ́nh
trị, đàn áp đối lập, dẹp bỏ các Đảng phái quốc gia, làm mất ḷng
dân chúng.
Từ đó t́nh h́nh miền
Nam
càng ngày càng trở nên đen tối v́ Cộng Sản đă lợi dụng cơ hội
này để tăng thêm ảnh hưởng. Thêm vào đó vụ cấm treo cờ Phật giáo
đă khiến Phật tử ở Huế biểu t́nh phản đối và xảy ra đổ máu 9
người chết và nhiều người bị thương. Tiếp theo lại tới việc Ḥa
Thượng Thích Quảng Đức tự thiêu và vụ vây bắt Tăng Ni làm cho
dân chúng càng chán ghét chế độ...
Sách giáo khoa Việt
Nam
Thường Thức
Nhà xuất bản Quê Hương, Toronto, Canada, 1980 trang 68 và 69.
94. LƯ KHÔI VIỆT
·
Tiến sĩ Luật khoa, Đại học Sorbonne, Paris.
·
Sáng lập và biên tập viên tạp chí Khai Phóng.
·
Chủ trương Tạp chí Thanh Niên Hành Động, Bông Sen
·
Tác giả Hai Ngàn Năm Việt
Nam
và Phật Giáo
... Năm 1963, đối diện với sự kỳ thị và đàn áp của chế độ độc
tài ngu tối Ngô Đ́nh Diệm,
một chế độ không xuất sinh từ một cuộc đấu tranh cách mạng mà
xuất sinh từ mưu đồ của ngoại bang, một chế độ không đại diện
cho đại đa số quần chúng mà chỉ đại diện cho một thiểu số được
ưu đăi.
Phật giáo Việt Nam, dù không có một tấc sắt trong tay, vẫn can
đảm đứng lên tranh đấu.
Hai Ngàn Năm Việt
Nam
và Phật Giáo
Trang 258, Los Angeles, 1981.
95. VIỆT NAM DÂN CHỦ XĂ HỘI ĐẢNG
·
Tài liệu đảng
... Đến khi Hiệp định Giơ Neo kư kết, lực lượng Lê Quang Vinh ra
tuyên ngôn phản đối sự chia cắt đất nước, rồi rút vào bưng. Ông
Ngô Đ́nh Diệm về nước chấp chánh, ứng phó t́nh thế trong Nam với
một chánh sách sai lầm, và với cái nh́n phiến diện, ngắn tầm với
các tôn giáo trong Nam. Ông ra sắc lệnh giải tán VNDCXHĐ, cấm
hoạt động. Nhưng Đảng đă bất chấp sắc lệnh đó, vẫn tiếp tục hoạt
động bí mật, dù cơ sở tại Sài G̣n đă bị tịch thâu.
Năm 1955, để nối tiếp các hoạt động Dân Xă, quư ông Phan Bá Cầm,
Nguyễn Bảo Toàn đứng lên xin hợp thức hóa đảng trở lại, dưới
danh xưng là Đảng Việt Nam Dân Chủ Xă Hội (thay v́ Việt Nam Dân
Chủ Xă Hội Đảng, chỉ đặt chữ Đảng lên đầu thay v́ ở cuối). Lư do
là theo luật pháp lúc đó, VNDCXHĐ đă bị giải tán rồi, nay hợp
thức hóa phải có sự thay đổi để thích nghi nhu cầu pháp lư.
Nhưng chỉ ít lâu sau, đảng VNDCXH cũng trở thành nạn nhân của
chế độ Ngô Đ́nh Diệm. Đây là một kế hoạch khủng bố hai mặt. Vừa
khủng bố đảng VNDCXH (ông Nguyễn Bảo Toàn, Tổng bí thư) ngoại
thành, vừa khủng bố VNDCXHĐ (ông Tŕnh Quốc Khánh) trong bưng.
Ông Tŕnh Quốc Khánh bị bắt giam. Ông Nguyễn Bảo Toàn phải trốn
sang Cao Miên rồi qua Mỹ (1956). Ông Phan Bá Cầm bị bắt giam tại
Sài G̣n sau cuộc đảo chánh hụt tháng 11-1960.
Toàn bộ đảng bị chế độ Ngô Đ́nh Diệm khủng bố tứ phía. Rất nhiều
cán bộ đảng bị bắt. Một số bị thủ tiêu, trong đó có các cán bộ
cao cấp
là quư ông Nguyễn Bảo Toàn, Trần Văn Tập, Huỳnh Thiện Tứ, Lê
Hoài nam, Huỳnh Hữu Thiện (1963).
Sau khi chế độ nhà Ngô bị lật đổ (1963) Phật giáo Ḥa Hảo có cơ
hội phục hoạt, gây dựng lại cơ sở. Đó cũng là cơ hội để VNDCXHĐ
chấn chỉnh hàng ngũ đă bị đánh phá tàn nhẫnh suốt 9 năm cai trị
của chế độ gia đ́nh trị.
Lược Sử Việt
Nam
Dân Chủ Xă Hội Đảng
Báo Việt Nam Hải Ngoại, số 159, năm thứ 8, ngày 31-10-84,
trang 73, San Diego, Hoa Kỳ.
96. NGUYỄN THÀNH VINH
·
Giáo sư Đại học Văn Khoa Sài G̣n.
·
Dân biểu Quốc Hội Lập Hiến Đệ Nhị Cộng Ḥa Việt Nam.
... Từ khi ở Mỹ về, tôi càng thấy rơ chế độ Diệm không thể tồn
tại được. V́
chế độ c̣n sống ngày nào th́ nhân dân phải chịu cảnh chết chóc
điêu linh ngày đó.
Nhưng làm thế nào để đánh đổ nó. Đó là một vấn đề nan giải đối
với những tổ chức chính trị bị chánh sách thực dân làm cho phá
sản đă 30 năm. Nhiều anh em chiến hữu đă không chịu nổi mà phải
hành động dù biết thất bại. V́ thế mà nhà tù đông.
Tổ
chức mật vụ rải khắp nơi, trại giam bí mật cũng mọc đầy và tập
trung hầu hết là người quốc gia yêu nước.
... Quân đội không dùng để chống Cộng nữa mà để củng cố địa vị.
Bộ máy chính quyền dùng để phục vụ cho cá nhân và gia đ́nh ông
Diệm. Ông bà cố vấn làm vua ở miền
Nam.
Cậu Cẩn làm vua ở miền Trung. Rồi tổ chức Nghiên cứu Chính trị,
tổ chức mật vụ miền Trung h́nh thành để củng cố và phục vụ cho
địa vị quyền lợi của gia đ́nh họ Ngô. Nhân dân điêu đứng khổ sở
càng ngày càng căm thù chính quyền. V́ thế mà
Việt Cộng lợi dụng lúc chính sách thất nhân tâm của ông Diệm để
gửi cán bộ xâm nhập miền
Nam.
Thôn quê đă bắt đầu mất an ninh. Vật giá leo thang đe dọa đời
sống kinh tế. Trong chính quyền nạn tham nhũng hoành hành.
Biến cố
11-11-1960,
Sài G̣n, 1971, trang 134, 135.
97. NGUYỄN VỸ
·
Nhà văn, nhà thơ, nhà báo, từng bị Pháp bắt giam tại Dakto
(Kontum) Pháp thuộc
·
Chủ nhiệm tuần báo Dân Ta thời chiến tranh Pháp-Việt
(1945-1954)
·
Chủ nhiệm Nguyệt san Phổ Thông thời VNCH.
... Bảo Đại không phải v́ phục nhân tài mà triệu Phạm Quỳnh về
Huế làm “Đổng lư đại thần”. Phạm Quỳnh không phải hẳn là người
của Bảo Đại.
Ông là người của Toàn quyền Pierre Pasquier và của Khâm sứ Yves
Chatel. Người Pháp rút kinh nghiệm ở hai vị Hoàng đế trẻ tuổi
Hàm Nghi, Duy Tân sợ rằng Bảo Đại sẽ có thể chịu ảnh hưởng thầm
kín của các đảng phái Cách mạng đang hoạt động lén lút...
... Cho nên bên cạnh Bảo Đại, người Pháp muốn để làm một kẻ thân
tín của họ và kẻ ấy không thể ai hơn Phạm Quỳnh. Tin đồn Phạm
Quỳnh sẽ về Huế làm quan, giới trí thức Hà Nội và Huế biết đă
lâu rồi. Có hai luồng dư luận đều không tốt cho nhà học giả của
Nam Phong tạp chí. Đám quan lại đă có ḍng dơi mấy đời làm quan
ở triều đ́nh Huế v́ ganh ghét, chê Phạm Quỳnh là một kẻ “bạch
đinh” được “Nhà nước Bảo hộ” cân nhắc lên ngang hàng với họ, và
chắc là sẽ c̣n lên cao hơn họ nữa. Trong đám nầy có Ngô Đ́nh
Diệm, con của cựu thần Ngô Đ́nh Khả, và đương thời làm Tuần vũ
Phan Thiết vừa được Bảo Đại triệu về Kinh làm Thượng Thư.
Tư tưởng chống đối Phạm Quỳnh của gia đ́nh họ Ngô chính là mầm
mống sự chống đối Bảo Đại.
Luồng dư luận thứ hai cũng không có thiện cảm với nhà học giả
của Nam Phong là ở trong các giới trí thức và Cách mạng...
- Sự thật Phạm Quỳnh không đếm xỉa đến thái độ chống đối của phe
quan lại ganh ghét nhỏ mọn và
Ngô Đ́nh Diệm đă phải từ chức Thượng Thư v́ tự thấy ḿnh không
đủ uy tín và thế lực đương đầu với địch thủ họ Phạm.
Tuấn, Chàng Trai Nước Việt
Hồi kư của Nguyễn Vỹ, xuất bản tại Sài G̣n năm 1970, tái bản tại
Hoa Kỳ, trang 187, 188.
98. VÂN XƯA
·
Giáo sư
·
Nhà nghiên cứu chính trị
... Trong một xă hội mà nét độc đáo của nếp sống văn minh là “tự
khen”, không nên lấy làm lạ là “Bác” có thể trơ trẽn tự ḿnh
xưng tụng lấy ḿnh trong câu “nhà nước” quần chúng bắt buộc phải
hát hàng ngày cho “Bác” nghe:
Hồ Chí Minh muôn năm
Hồ Chí Minh
Làm cho nước Việt Nam quang vinh
Điều đáng nói là ở miền Nam, tiêu biểu được ít nhiều tinh thần
dân tộc, tức không có chuyện “tự khen” mà có lề thói “thậm
xưng”. “Cụ Ngô” đă tỏ ra chẳng thua “Bác Hồ”. Đă làm Quốc
trưởng, đứng ra cầm quyền. “Cụ” vẫn c̣n buộc dân xưng tụng ḿnh
là “chí sĩ” như thường. Ở ngôi Tổng thống bắt dân hát:
Toàn dân Việt Nam ghi ơn Ngô Tổng thống
Ngô Tổng thống, Ngô Tổng thống muôn năm
cho ḿnh nghe, nghiêm trang đứng thẳng chào quốc kỳ. Phải chăng
có lúc vui tính, “Cụ” cũng lẩm nhẩm hát theo, để nghe ḿnh khen
lấy ḿnh là “cứu tinh của dân tộc”!
Xin nói rơ: “Cụ Ngô” có thể đáng cho toàn dân ghi ơn, hay “Bác
Hồ” quả đă làm cho nước được quang vinh , nhưng đó là chuyện
chính trị, thuộc phạm vi phán quyết của lịch sử, không thuộc
phạm vi bài này. Và tùy nhận định của quần chúng trong nước,
cũng như của mỗi cá nhân, người viết không có tư cách bàn đến.
Nhưng “Bác” và “Cụ” dùng quyền lực nhà nước, đứng trên cương vị
Quốc trưởng, mà
buộc nhân dân trong nước ngày ngày hát cho ḿnh nghe những lời
chẳng có chút thậm xưng hay tự khiêm, ngược với tâm lư chung của
dân tộc
th́ đây là chuyện ngôn từ ăn nói xưng hô bừa băi. Nguy hiểm lại
xuất phát từ cấp thượng đẳng trong nước.
Lối xưng hô ăn nói bừa băi ấy có thể gọi là lối “Kiêu xưng” mà ở
miền Nam lối kiêu xưng này, sau đó, đă truyền nghiệp cho các
“ông tướng” kế tiếp ở ngôi cao.
Người Việt Tiếng Việt
Nguyệt san Quê Mẹ-Xuất bản tại Paris tháng 9, 10 năm 1984, số
61, 62.
99. PHAN XỨNG
·
Chiến hữu và ân nhân của gia đ́nh Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm từ
1948 thời c̣n ở Đà Lạt.
·
Cựu Dân biểu Quốc hội, Đệ Nhất Cộng Ḥa Việt Nam.
... Khi ở Đà Lạt, tôi là người duy nhất lui tới và tiếp tế cho
gia đ́nh ông Nhu từ hạt gạo, từ lon sữa, từ điếu thuốc và cũng
biết quá nhiều về gia đ́nh này nhất là những giao du thân mật
của người đàn bà có gịng máu "Từ Hy Thái Hậu".
Khi hàn vi th́ thân thiết nhưng lúc đă lên voi rồi th́ mỗi lần
gặp tôi là mỗi lần nhớ đến quá khứ chẳng mấy tốt đẹp.
Nên họ muốn quên quá khứ và không muốn gặp tôi. Biết vậy nên
muốn giữ tiết tháo của ḿnh, tôi đă tuyên bố với bạn bè rằng:
“Je leur laisse la chance de réussir”.
Trích từ thư riêng gửi tác giả-ngày 28-6-1979, từ Minesota, Hoa
Kỳ.
100. HUỲNH MINH Ư
·
Nhân sỹ tôn giáo Tin Lành.
·
Dân biểu Quốc Hội Đệ Nhất Cộng Ḥa.
·
Bạn thân của Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm.
... Chớ thật gia đ́nh Cụ (Ngô Đ́nh Diệm) đối với bạn không có
nhân t́nh. Cụ biết Cụ Tạ Chương Phùng chớ, dám biếu Cụ Diệm 20
ngàn đồng bạc khi cụ Diệm sa cơ thất thế mà khi Cụ về nước chấp
chánh Cụ Phùng và cháu (tức Tạ Chí Diệp) con trai Cụ chẳng được
chi v́ nhiều người tranh giành. Cụ Phùng thất chí lang thang,
Bác sĩ Tín nuôi, đến tôi hốt từng thang thuốc Bắc (tôi có hiệu
thuốc Bắc và có vị Đông y đại tài) tôi biếu Cụ Phùng luôn. Cụ
Phùng có mẹ già lắm ở Nha Trang trên 90 tuổi. Lúc con rể Cụ
Phùng bị Công An bắt, v́ Châu đă trốn sang B́nh Xuyên, nhơn viên
Công an thẩm vấn nh́n Cụ Phùng ngó vào hồ sơ nói, Cụ cũng theo
Tổng thống kia mà. Cụ Phùng trợn mắt la lớn: “nói bậy, tôi đâu
được cái hân hạnh theo Tổng thống, thật sự tôi đă ủng hộ Ngô chí
sĩ, chớ Tổng thống Diệm tôi đâu có được theo, nếu tôi được theo
Tổng thống Diệm th́ cha của ông cũng không giám bắt tôi”. Nhơn
viên ấy nghe câu khảng khái, thích quá, tŕnh lên thế nào, Cụ
Phùng được thả tự do ngay... Lúc đó ông Uông Hải Thọ cũng thương
Cụ Phùng. ở trong Nam tất cả các nhà tai mắt đều biết tôi và
thương tôi v́ tôi nói thật, nhịn nhục mà theo Kinh Thánh dạy “sự
tham tiền là cội rễ mọi tội ác”. Nên tôi đă thẳng thắn trước mắt
Tổng thống Diệm và dám nói: “Tất cả cái ǵ Cụ làm ai nấy đều
khen cả, cái ǵ cũng có kết quả. Song c̣n có một điều”, Cụ
(Diệm) hỏi điều ǵ? Tôi nói: “Cụ hỏi tôi mới dám nói, xin Cụ
đừng nóng giận. Người ta nói
Cụ ở với bạn thiếu nhân t́nh,
kia ḱa như Cụ Tạ Chương Phùng đó. Cụ muốn làm Tổng thống quá
sớm nên hỏng việc cả... như để tên đường”. Tôi đă nói ḿnh làm
cái ǵ về sau người ta để yên th́ ḿnh làm, c̣n làm mà người ta
lên phá ngay th́ đừng làm như tên đường Ngô Đ́nh Khôi, ở Vĩnh
Long để tên đường Ngô Đ́nh Thục mấy tháng sau đảo chánh họ phá
ngay... Nếu để Ngô Đ́nh Khả c̣n có ư nghĩa hơn chút đỉnh chớ Ngô
Đ́nh Khôi, ai không biết khi ở Quảng Nam...
Trích thư riêng gửi tác giả ngày 9-5-1977 tại Oakland,
California.